ppor. Ryszard Śliżyński ps. „Skowron”, „Bystry”
ur. 29 listopada 1910 r. – zm. 13 października 1944 r.
Podporucznik rezerwy Wojska Polskiego II RP
Komendant Obwodu Nisko – Stalowa Wola Armii Krajowej
Powstaniec Warszawski
Podporucznik Ryszard Śliżyński urodził się w Brześciu nad Bugiem, był synem Ryszarda i Apolonii z d. Czarneckiej. Z wykształcenia był technikiem budowlano-drogowym. Pracował w Ministerstwie Komunikacji, a następnie w kierownictwie budowy gmachu dyrekcji PKP i kolonii mieszkalnej w Chełmie. Od Czerwca 1933 r. do maja 1938 r. pracował przy przebudowie Warszawskiego Węzła Kolejowego. W maju 1938 r. podjął pracę konstruktora budowlanego w wydziale technicznym Zakładów Południowych w Katowicach. Latem 1938 r. przeprowadził się do Stalowej Woli, gdzie nadal pracował jako konstruktor budowlany w Zakładach Południowych Stalowej Woli. Pracował również jako konstruktor kolonii mieszkalnej Stalowej Woli. Przed wojną odbył służbę wojskową, był żołnierzem rezerwy Wojska Polskiego II RP w stopniu podporucznika.
Praca konspiracyjna
W czasie okupacji podjął się działalności konspiracyjnej. Był jednym z organizatorów Związku Walki Zbrojnej (ZWZ) w Stalowej Woli, z której powstała stalowowolska Armia Krajowa. Był uczestnikiem rozmów scaleniowych AK z Batalionami Chłopskimi (BCh) i Narodowej Organizacji Wojskowej (NOW). Jako zastępca komendanta obwodu AK Kazimierz Pilata ps. „Zaremba”, często uczestniczył w akcjach dywersyjnych kierowanych przez Kedyw obwodu. W grudniu 1943 r. został aresztowany przez gestapo na terenie niemieckiego szpitala – dzisiejszej szkole PSP nr 1 przy ul. Dmowskiego w Stalowej Woli. Po szybkiej akcji rozwadowskiego Kedywu, jeszcze tego samego wieczoru został odbity z rąk Niemców w szpitalu. Choć akcja się powiodła Ryszard Śliżyński został rany podczas strzelaniny żołnierzy Kedywu z Gestapo. Po akcji wszyscy wycofali się do rozwadowskiej „Górki” – tajnej bazy Kedywu w Rozwadowie (dzisiejsze powstające Muzeum Kedywu). W rozwadowskim Kedywie spędził kilka tygodni lecząc rany, których doznał podczas akcji odbicia w szpitalu.
Przedwojenna szkoła powszechna przy dzisiejszej ul. Dmowskiego w Stalowej Woli, w której Niemcy urządzili szpital podczas okupacji (fot: Archiwum Dionizego Garbacza)
Ucieczka do Warszawy
W strukturach AK był początkowo zastępca wspomnianego komendanta obwodu Nisko-Stalowa Wola AK Kazimierza Pilata ps. „Zaremba”. W marcu 1944 r. po aresztowaniu Komendanta Kazimierza Pilata przejął funkcję komendanta obwodu. Zagrożony aresztowaniem po dekonspiracji podczas odbicia ze szpitala, w kwietniu 1944 r. ewakuował się z rodziną do Warszawy. W Warszawie kontynuował walkę konspiracyjną, walczył w Powstaniu Warszawskim. Zginał 13 października 1944 roku na kilka dni po powstaniu na skutek ran odniesionych w wyniku artyleryjskiego ostrzału. Był żonaty, miał syna Andrzeja. Spoczywa na warszawskim Cmentarzu Powązkowskim.
Opakowanie grypsu „Skowrona-Bystrego” znaleziony w rozwadowskim Kedywie w 2015 r. (fot. MKDAK/Fundacja KEDYW)
Cześć jego Pamięci!
MW / Fundacja KEDYW / MKDAK
Bibliografia: Archiwum Muzeum Kierownictwa Dywersji Armii krajowej (w organizacji), Dionizy Garbacz „Brunatne Lata”.
Pierwsze w Polsce Muzeum Kedywu – elitarnego pionu dywersyjnego Armii Krajowej powstaje w czynie społecznym z inicjatywy Fundacji KEDYW. Nasza działalność opiera się na wolontariacie i darowiznach ludzi dobrej woli. Bez twojego wsparcia nie osiągniemy celu! WESPRZYJ NAS!
Konto bankowe: SANBank Nadsański Bank Spółdzielczy
Nr konta: 05 9430 0006 0046 7597 2000 0001
KOD SWIFT: POLUPLPR
Lub bezpiecznie kartą płatniczą przez system płatności PayPal