Rynek w Janowie Lubelskim, lata 60-te.
12 lipca 1945 r. na rynku w Janowie Lubelskim, sowieckie NKWD z 偶o艂nierzami polskiego Ludowego Wojska Polskiego (LWP) rozstrzelali w publicznej egzekucji trzech 偶o艂nierzy z antykomunistycznego oddzia艂u le艣nego Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) „Tarzana” Tadeusza Gajdy.
Dzie艅 wcze艣niej, 11 lipca 1945 r. Sowieckie NKWD i Ludowe Wojsko Polskie (LWP) napad艂o na oddzia艂 le艣ny NZW „Tarzana” Tadeusza Gajdy w Lipowcu ko艂o Stalowej Woli. W potyczce oddzia艂u, komuni艣ci w asy艣cie sowieckich s艂u偶b NKWD zdo艂ali aresztowa膰 22 偶o艂nierzy oddzia艂u. Sam dow贸dca „Tarzan” unikn膮艂 tego dnia aresztowania, gdy偶 wcze艣niej opu艣ci艂 oddzia艂 by uda膰 si臋 na spotkanie z oficerami zgrupowania „Zapory” mjr. Hieronima Dekutowskiego.
O rozbiciu oddzia艂u NZW „Tarzana” Tadeusza Gajdy >>TUTAJ<<
Aresztowanych 偶o艂nierzy z oddzia艂u „Tarzana” pocz膮tkowo przewieziono do Janowa Lubelskiego gdzie zostali umieszczeni w szopie. Gdy zapad艂 wiecz贸r zostali poprowadzeni przed genera艂a w polskim mundurze, kt贸ry jednak nie m贸wi艂 po polsku. Nast臋pnego dnia oko艂o godziny 10.00 rano wyczytano trzy nazwiska: chor膮偶y Karol Bis „Wysocki”, sier偶ant Jan Mierzwa „B艂yskawica, sier偶ant Stanis艂aw Dziubek „Vis” – byli to trzej najstarsi stopniem partyzanci „Tarzana”. Nast臋pnie sowiecki genera艂 w polskim mundurze vel Stanis艂aw Zajkowski wyda艂 rozkaz rozstrzelania zak艂adnik贸w bez przeprowadzenia procesu s膮dowego. Wszystkich trzech rozstrzelano na rynku w publicznej egzekucji. Mord za polskich bohaterach na rynku w Janowie Lubelskim by艂 propagandow膮 fet膮, do kt贸rej nawet zorganizowano orkiestr臋 LWP do akompaniamentu.
Mord na 偶o艂nierzach NZW oddzia艂u „Tarzana” nie by艂 jedyn膮 egzekucj膮 tego dnia wykonan膮 przez komunist贸w na p贸艂nocnym Podkarpaciu na聽„呕o艂nierzach Wykl臋tych”. W publicznych egzekucjach w Janowie Lubelskim, Lipie i Zaklikowie zgin臋艂o 艂膮cznie 7 偶o艂nierzy NZW i Narodowych Si艂 Zbrojnych (NSZ). Poni偶ej fragment meldunku 3 Dywizji Piechoty LWP wykonany po egzekucjach przez sowieckiego genera艂a Stanis艂awa Zajkowskiego:
„… W dniu 10 -12.07.1945 r. w Lasach Janowskich ca艂kowicie zniszczono band臋 „Tarzana”, cz臋艣ciowo bandy por. „Jerzyka” i „Or艂a”, zabito 15 bandyt贸w, zraniono ci臋偶ko 1 bandyt臋. Z艂apano 72 bandyt贸w w tym 5 kobiet z band „Jerzyka”, „Tarzana” i „Or艂a” oraz 52 osoby wsp贸艂pracuj膮ce z bandami. Z艂apano 5 dezerter贸w.
Na wiecach rozstrzelano publicznie 7 bandyt贸w. Publicznie egzekucje pokaza艂y ludno艣ci, 偶e Rz膮d Rzeczpospolitej jest zdecydowany, nie cofaj膮c si臋 przed najradykalniejszymi 艣rodkami by zako艅czy膰 raz na zawsze z plag膮 bandytyzmu.”
szef sztabu聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽D-ca 3 DP
/-/ Kudrewicz p艂k dypl聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽 聽/-/ Zajkowski gen. bryg.
Do dzi艣, 偶aden z komunist贸w bior膮cych udzia艂 w tych zbrodniach na 偶o艂nierzach niez艂omnych drugiej konspiracji, nie odpowiedzia艂 za swoje czyny.
MW/Fundacja KEDYW
Bibliografia: Archiwum Muzeum Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (w organizacji).
Pierwsze w Polsce Muzeum Kedywu – elitarnego pionu dywersyjnego Armii Krajowej powstaje w czynie spo艂ecznym z inicjatywy Fundacji KEDYW. Nasza dzia艂alno艣膰 opiera si臋 na wolontariacie i darowiznach ludzi dobrej woli. Bez twojego wsparcia nie osi膮gniemy celu! WESPRZYJ NAS!聽
Konto bankowe: SANBank Nadsa艅ski Bank Sp贸艂dzielczy
Nr konta: 05 9430 0006 0046 7597 2000 0001
KOD SWIFT: POLUPLPR
Lub bezpiecznie kart膮 p艂atnicz膮 przez system p艂atno艣ci PayPal