ppor. Kazimierz Gajda ps. „Orlę”
ur. 1 luty 1927 r. – zm. 14 kwietnia 2004 r.
Żołnierz oddziału NOW-AK „Ojca Jana” Franciszka Przysiężniaka
Żołnierz Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) „Majki” Stanisława Pelczara
Żołnierz Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) „Tarzana” Tadeusza Gajdy
Podporucznik Kazimierz Gajda urodził się 1 lutego 1927 r. w rodzinnym domu partyzanckiej rodziny Gajdów na ul. Lipowej w Charzewicach, dzisiejszej dzielnicy Stalowej Woli. Jako młody chłopiec pracował w Zakładach Południowych (COP) przemianowanych za niemieckiej okupacji na „Stahlwerke Hermann Göring Werk Stalowa Wola”.
Partyzanci „Ojca Jana”. Od lewej: Stanisław Bogacz ps. „Bocian”, (NN) ps. „Rzeżucha”, Kazimierz Gajda ps. „Orlę”, (NN) ps. „Filozof”, (NN) ps. „Albin”, klęczy Antoni Nowosad ps. „Murzyn” (fot. Dionizy Garbacz)
Konspiracja antyniemiecka
W styczniu 1944 roku zagrożony aresztowaniem porzucił pracę w „Hermann Göring Stahlwerke Werk Stalowa Wola” i wstąpił do oddziału partyzanckiego NOW-AK „Ojca Jana” Franciszka Przysiężniaka, do którego należeli członkowie jego rodziny Tadeusz Gajda ps. „Tarzan” oraz Piotr Gajda ps. „Pancerny”. Kazimierz Gajda był najmłodszym partyzantem w oddziale „Ojca Jana” w dniu przyjęcia do oddziału, miał zaledwie 17 lat. Mimo krótkiej działalności w oddziale „Ojca Jana”, zdołał uczestniczyć w wielu akcjach bojowych oddziału. W czerwcu 1944 roku walczył z oddziałem „Ojca Jana” w największej bitwie partyzanckiej z Niemcami na tzw. Porytowym Wzgórzu w Lasach Janowskich.
Konspiracja antykomunistyczna
Po wkroczeniu Sowietów do Polski przeszedł do antykomunistycznego oddziału Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) Stanisława Pelczara ps. „Majka”, a następnie był w oddziale NZW Tadeusza Gajdy „Tarzana” – swojego brata stryjecznego.
W maju 1945 r. walczył w tzw. „Bitwie Pod Kuryłówką” – zwycięskiej walce antykomunistycznego podziemia nad sowiecką NKWD, w Kuryłówce koło Leżajska, a następnie w czerwcu 1945 roku uczestniczył w bitwie oddziału „Tarzana” z NKWD pod Nowym Nartem. Był także raniony w potyczce z ukraińską UPA pod Leżajskiem. W kolejnej bitwie w styczniu 1946 r. w Majdanie Zbydniowskim znów został ranny, tym razem ciężko. Poszukiwany przez Urząd Bezpieczeństwa (UB), ukrywał się w Tarnowie i na Śląsku. Po dekonspiracji został aresztowany przez komunistów i wcielony do przymusowego Wojskowego Batalionu Pracy, gdzie pracował dwa lata.
Zasłużony Bohater
Kazimierz Gajda za walkę o niepodległość Ojczyzny został awansowany przez MON do stopnia podporucznika oraz uhonorowany wieloma odznaczeniami wojskowymi. Zmarł 13 kwietnia 2004 roku, w wieku 77 lat. Spoczywa na Cmentarzu Parafialnym w Stalowej Woli – Rozwadowie.
Grób Kazimierza Gajdy w Stalowej Woli – Rozwadowie (fot. Fundacja KEDYW)
Cześć Jego Pamięci!
Partyzancka rodzina
Jak wspomniałem wyżej, Kazimierz Gajda pochodził z dużej partyzanckiej rodziny Gajdów, w której walczyły nawet kobiety. Jego wuj Józef ps. „Zawisza”, stryj Piotr Gajda ps. „Pancerny” i brat stryjeczny Tadeusz Gajda ps. „Tarzan” podczas niemieckiej okupacji byli żołnierzami Narodowej Organizacji Wojskowej (NOW). Po wejściu Sowietów do Polski Kazimierz, Józef i Tadeusz przeszli do antykomunistycznego oddziału partyzanckiego Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) „Tarzana” Tadeusza Gajdy. Jego wuj Józef ps. „Zawisza” (Ojciec Tarzana) i brat stryjeczny Tadeusz ps. „Tarzan” zginęli w więzieniach komunistów. Kazimierz Gajda ps. „Orlę” jako jedyny z partyzanckiej rodziny Gajdów dożył wolnej Polski.
Czytaj więcej:
Życiorys Tadeusza Gajdy ps. „Tarzan”
Życiorys Józefa Gajdy ps. „Zawisza”
Życiorys Piotra Gajdy ps. „Pancerny”
Cześć ich Pamięci!
MW / Fundacja KEDYW / MKDAK
Bibliografia: Archiwum Muzeum Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (w organizacji), Maria Rehorowska „Rozwadów nad Sanem i Charzewice w konspiracji antyniemieckiej i antysowieckiej”, Wspomnienia Wiesławy Kafary.
© COPYRIGHT 2016-2020 Fundacja KEDYW. Wszelkie Prawa zastrzeżone. Kopiowanie tekstów, zdjęć lub filmów bez zgody Fundacji KEDYW zabronione!
Pierwsze w Polsce Muzeum Kedywu – elitarnego pionu dywersyjnego Armii Krajowej powstaje z inicjatywy Fundacji KEDYW. Nasza działalność opiera się na wolontariacie i darowiznach ludzi dobrej woli. Bez twojego wsparcia nie osiągniemy celu! WESPRZYJ NAS!
Zostań Patronem Muzeum Kedywu poprzez serwis Patronite:
Lub wesprzyj przelewem bankowym na konto:
Konto bankowe: SANBank Nadsański Bank Spółdzielczy
Nr konta: 05 9430 0006 0046 7597 2000 0001
KOD SWIFT: POLUPLPR
Lub bezpiecznie kartą płatniczą przez system płatności PayPal: