Kierownictwo Dywersji Armii Krajowej | Muzeum Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (w organizacji)

Elitarny pion sabotażowo-dywersyjny AK

22 stycznia 1943 roku Komenda Główna Armii Krajowej powołała do życia elitarne oddziały Kierownictwa Dywersji pod skróconą nazwą KEDYW. Rozkaz nr 84 Dowódcy Armii Krajowej gen. Stefana Roweckiego ps. „Grot” noszący nazwę „Uporządkowanie odcinka walki czynnej”, miał za zadanie uporządkować obecne struktury i stworzyć podstawy dla nowego pionu AK kierującego i realizującego walkę bieżącą. Postanowiono połączyć wysiłki dotychczasowych oddziałów sabotażowo-dywersyjnych „Związku Odwetu” Związku Walki Zbrojnej (ZWZ) i „Wachlarza” Armii Krajowej i wzmocnienie ich osobami dotychczas nie biorącymi udziału w walce czynnej. Rozkaz 84 nakazywał zorganizowanie tak w Komendzie Głównej, jak w komendach Obszarów i Okręgów „komórek sztabowych” o nazwie KEDYW. Zwracał przy tym uwagę na dyspozycyjność podległych tym komórkom oddziałów, oraz polecał stworzenie dla nich odrębnej sieci szybkiej łączności z komendami Okręgów i Obszarów. Organizatorem i dowódcą Kedywu został mianowany płk. Emil August Fieldorf ps. „Nil”.

Rozkaz nr 84 Dowódcy Armii Krajowej gen. Stefana Roweckiego ps. „Grot” noszący nazwę „Uporządkowanie odcinka walki czynnej”.

Ponieważ tworzenie oddziałów sabotażowo-dywersyjnych wymagało wyszkolonej i doświadczonej kadry oficerskiej, Armia Krajowa użyła specjalnie szkolonych w oddziałach angielskich komandosów spadochroniarzy Polskich Sił Zbrojnych zwanych „Cichociemnymi”, których przerzucano do Polski drogą spadochronową. Kilkudziesięciu z 316 wyszkolonych „Cichociemnych” wylądowało w różnych rejonach okupowanej Polski, aby tworzyć komórki Kedywu w poszczególnych Okręgach i Obwodach Armii Krajowej.

Do zadań oddziałów Kedywu Armii Krajowej należało m.in. :

▪ planowanie i realizacja akcji dywersyjnych i sabotażowych.

▪ studia nad metodami i sposobami organizowania akcji dywersyjnych, sabotażowych i partyzanckich, wypracowywanie oraz wydawanie wytycznych i instrukcji.

▪ szkolenie dowódców zespołów i patroli dywersyjnych oraz instruktorów technicznych dla potrzeb okręgów.

▪ badanie i opiniowanie materiałów, sprzętu i pomysłów w zakresie akcji sabotażowo-dywersyjnych.

▪ organizowanie oddziałów partyzanckich.

▪ centralna produkcja środków walki sabotażowo-dywersyjnej (głównie granatów i zapalników).

▪ zaopatrywanie Okręgów w środki walki – w miarę posiadanych zasobów.