por. Józef Gutka

22 stycznia 1914 – 17 grudnia 1943

Żołnierz Armii Krajowej (AK Obwód Nisko-Stalowa Wola)

Porucznik Józef gutka urodził się 22 stycznia 1914 roku w Racławicach koło Niska (woj. podkarpackie). Był synem Franciszka i Stefanii z d. Hładka. Miał brata Zbigniewa. W 1933 roku uzyskał maturę w Gimnazjum w Nisku (woj. lwowskie, obecnie woj. podkarpackie). W maju 1937 roku rozpoczął pracę w straży nowo budowanych Zakładów Południowych (Centralnego Okręgu Przemysłowego) w Stalowej Woli. Był żonaty, miał jedno dziecko, córkę Barbarę.

Niemiecka okupacja

Po niemieckiej agresji na Polskę początkowo nie powrócił do pracy w Zakładach Południowych i rozpoczął działalność w antyniemieckiej konspiracji. Do zajętych przez Niemców Zakładów Południowych (COP) przemianowanych przez okupantów na zakłady zbrojeniowe „Herman Göring Stahlwerke – Werk Stalowa Wola” powrócił w grudniu 1939 roku i rozpoczął pracę na stanowisku urzędnika w narzędziowni. Podczas pracy w ZP kontynuował działalność konspiracyjną.

Aresztowanie

Józef Gutka aresztowany został w maju 1943 roku i oskarżony o działalność antyniemiecką. W czasie transportu do niemieckiego aresztu zdołał uciec Niemcom i udał się na tzw. Zasanie (za prawy brzeg rzeki San) gdzie bazował oddział dyspozycyjny Jana Orła-Wysockiego „Kmicica” (stalowowolskiego obwodu AK). Tam ukrywał się przez następne kilka miesięcy.

Niemiecka obława

17 grudnia 1943 roku Józef Gutka przebywał w Dąbrówce koło Ulanowa (woj. podkarpackie) w domu spokrewnionej z nim rodziny Oleksaków kiedy do wsi wkroczyli Niemcy. Za chwilę przed domem Oleksaków rozegrała się walka z Niemcami. Józef broniąc się do ostatniego naboju poległ wewnątrz domu wraz z przebywającą tam Katarzyną Olszówką i trzema domownikami. Po odejściu Niemców w domu Oleksaków pojawili się koledzy z oddziału „Kmicica”, którzy obserwowali potyczkę z pobliskiego lasu, niestety z powodu słabego uzbrojenia nie mogli włączyć się do obrony.

Gdy Niemcy opuścili wioskę żołnierze Kmicica weszli do środka gdzie zastali zastrzeloną rodzinę Oleksaków i gości domu. Wkrótce po nich pojawił się nieoczekiwanie kolejny kolega z oddziału Kmicica i syn właścicieli domu Michal Oleksak ps. „Jaskólka”. Jaskółka mimo, że początkowo doznał szoku pochował z kolegami za domem poległych członków rodziny i por. Józefa Gutkę.

Spoczął w Mauzoleum

Porucznik Józef Gutka został ekshumowany tuż po wojnie z Niemcami i pochowany w uroczystym pogrzebie w Mauzoleum Żołnierzy AK na Cmentarzu Parafialny w Stalowej Woli.

Cześć Jego Pamięci!

MW / MKDAK

Bibliografia: Archiwum Muzeum Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (w organizacji), Dionizy Garbacz „Brunatne Lata”, Praca zbiorowa pt. „Oddali Życie Za Polskę Żołnierze i Dowódcy Armii Krajowej Obwodu Nisko-Stalowa Wola”.

© COPYRIGHT 2016-2025. Wszelkie Prawa zastrzeżone. Kopiowanie tekstów, zdjęć lub filmów bez zgody zabronione!