8 sierpnia 1912 r. urodzi艂 si臋 ks. mgr Micha艂 Potacza艂o ps. „Sarzyniak” – kapelan NOW

ks. mgr Micha艂 Potacza艂o ps. „Sarzyniak”

8 sierpnia 1912 – 4 stycznia 1975

Kapelan Narodowej Organizacji Wojskowej (Rozwad贸w)
Wsp贸艂organizator Polskiego Czerwonego Krzy偶a w Rozwadowie


Ksi膮dz Micha艂 Potacza艂o urodzi艂 si臋 8 sierpnia 1912 roku w Huckisku ko艂o Le偶ajska (woj. lwowskie, obecnie woj. podkarpackie). By艂 si贸dmym dzieckiem Rocha i Marii z d. Ko艂odziej. W 1919 roku rozpocz膮艂 nauk臋 w szko艂臋 powszechnej w Hucisku, kt贸r膮 uko艅czy艂 w 1926 roku. Nast臋pnie uczy艂 si臋 w pa艅stwowym gimnazjum w Le偶ajsku, kt贸re uko艅czy艂 w 1932 roku. W latach 1932-1937 studiowa艂 w 艁aci艅skim Seminarium Duchowym w Przemy艣lu (woj. podkarpackie). 20 czerwca 1937 roku przyj膮艂 艣wi臋cenia kap艂a艅skie z r膮k bp Franciszka Bardy i wys艂any zosta艂 na pierwsz膮 plac贸wk臋 do Pysznicy ko艂o Stalowej Woli (woj. podkarpackie) gdzie rozpocz膮艂 pos艂ug臋 kap艂a艅sk膮 jako wikary parafii. Rok p贸藕niej, w 1938 roku skierowany zosta艂 do pos艂ugi jako wikary do ko艣cio艂a Matki Bo偶ej Szkaplerznej w Rozwadowie (obecnie dzielnica Stalowej Woli).

Wybuch wojny

W wrze艣niu 1939 roku gdy Niemcy zaatakowali Polsk臋 ksi膮dz Potacza艂o by艂 jeszcze m艂odym wikarym w rozwadowskiej parafii. Od pierwszych dni wojny ks. Potacza艂o aktywnie zaanga偶owa艂 si臋 w pomoc wszystkim, kt贸rzy potrzebowali pomocy. W pierwszych dniach wojny zorganizowa艂 w S膮dzie Grodzkim w Rozwadowie (obecnie Galeria Alfonsa Karpi艅skiego) Punkt Opatrunkowy PCK dla rannych, kt贸ry z nap艂ywem rannych sta艂 si臋 szpitalem polowym. Dodatkowo organizowa艂 wy偶ywienie i pomoc dla uchod藕c贸w i ubogich w tym ludno艣ci 偶ydowskiej. Pierwsze dni wojny ks. Potacza艂o zapisa艂 w sowich wspomnieniach wojennych: „Dziewi膮ty dzie艅 wojny. Czo艂gi niemieckie na przedmie艣ciach Sandomierza i nagle chwila rado艣ci. Na dworcu kolejowym zobaczy艂em poci膮g pancerny. Dow贸dca poci膮gu cz艂owiek dobry. Na moj膮 pro艣b臋, by zabra艂 rannych z naszego prowizorycznego szpitala do Lublina, zgodzi艂 si臋 chocia偶 czas jego odjazdu mija艂, a przelatuj膮ce samoloty widzia艂y go jak na d艂oni. Pobieg艂em do szpitala zbiera膰 wszystkich rannych mog膮cych chodzi膰. Wszyscy chcieli i艣膰. Ci臋偶ko rannych musia艂em wpycha膰 do 艂贸偶ek (…).

Gdy usta艂y walki wrze艣niowe ks. Potacza艂o wraz ksi臋ciem Jerzym Lubomirskim i jego 偶on膮 Ann膮 przyst膮pili do organizacji oddzia艂u Polskiego Czerwonego Krzy偶a, kt贸rego punkt ulokowali w Ratuszu na Rynku w Rozwadowie. Nast臋pnie w 1940 roku ksi膮dz potacza艂o sprowadzi艂 do Rozwadowa Siostry Zakonne Franciszkanki i zorganizowa艂 dla bezdomnych dzieci dom sierot.

Konspiracja

8 pa藕dziernika 1939 roku ks. Potacza艂o zosta艂 zaprzysi臋偶ony do Narodowej Organizacji Wojskowej i przyst膮pi艂 do pracy konspiracyjnej jako kapelan. Po wst膮pieniu do konspiracji ks. Potacza艂o aktywnie w艂膮czy艂 si臋 w tworzenie struktur NOW w Rozwadowie i Charzewicach. Organizowa艂 tajne nas艂uchy radiowe, redagowa艂 pras臋 konspiracyjn膮 i pomaga艂 przy organizacji tajnego nauczania. Pomoc pokrzywdzonym i patriotyzm by艂y dla ks. Micha艂a Potacza艂o najwy偶szym obowi膮zkiem. W sowim pami臋tniku pod dat膮 6 lutego 1940 roku zanotowa艂: „Ojczyzno 鈥 kto ci臋 nie mi艂uje, w艂asn膮 z艂o艣ci膮 jest przekl臋ty”.

Gdy Niemcy zacz臋li interesowa膰 si臋 m艂odym wikarym w Rozwadowie musia艂 zacz膮膰 si臋 ukrywa膰. Pocz膮tkowo w obawie przed aresztowaniem sypia艂 na wie偶y ko艣cio艂a w ma艂ym pokoiku za zegarem ko艣cielnym. Od tej pory chodzi艂 ubrany po cywilnemu, a konspiracyjne podziemie stworzy艂o mu nowe niemieckie dokumenty na nazwisko Munz Aleksander.

Latem 1942 roku chwil臋 po odprawieniu niedzielnej Mszy 艢wi臋tej do kancelarii parafialnej wkroczyli Niemcy poszukuj膮c ks. Potacza艂o. S艂ysz膮c wrzaski Niemc贸w wyskoczy艂 przez okno i zbieg艂. Do Rozwadowa wr贸ci艂 dopiero w 1944 roku i to tylko na jeden dzie艅 gdy nie by艂o ju偶 Niemc贸w. W tym czasie ukrywa艂 si臋 w Bieszczadach i Beskidzie Niskim jako wspomniany Aleksander Munz.

Po wojnie

W 1944 roku gdy na Podkarpaciu pojawili si臋 Sowieci ks. Potacza艂o skierowany zosta艂 do pracy w parafii w Chmielniku ko艂o Rzeszowa. B臋d膮c w Chmielniku ks. Potacza艂o dowiedzia艂 si臋, 偶e Sowieci i polscy komuni艣ci podejm膮 pr贸b臋 aresztowana Ksi臋cia Jerzego Lubomirskiego w Charzewicach. Chc膮c pom贸c swojemu przyjacielowi ks. Potacza艂o za艂atwi艂 dla Ksi臋cia fa艂szywe dokumenty. Niestety Ksi膮偶臋 Lubomirski nie zgodzi艂 si臋 na opuszczenie Charzewic i wkr贸tce zgin膮艂. Warto tutaj podkre艣li膰, 偶e po 艣mierci ksi臋cia ks. Potacza艂o zaj膮艂 si臋 osierocon膮 c贸rk膮 Lubomirskich Jolant膮, kt贸ra zabra艂 do swojej rodziny w Hucisku. Pom贸g艂 si臋 jej si臋 wykszta艂ci膰 a po wojnie pom贸g艂 jej w emigracji za granic臋.

W latach 1945-1946 ksi膮dz Micha艂 Potacza艂o zosta艂 kapelanem Si贸str Urszulanek w Rokicinach Podhala艅skich. Niestety ze wzgl臋du na poszukiwanie go przez komunistyczny Urz膮d Bezpiecze艅stwa, wyjecha艂 do Olszyna gdzie w latach 1946-1951 podj膮艂 prac臋 jako kapelan w Szpitalu Mariackim i katecheta w gimnazjum. W latach 1951-1952 przebywa艂 w Skierniewicach i Michalinie ko艂o Warszawy gdzie rozpocz膮艂 magisterium z historii. W latach 1952-1954 zosta艂 rezydentem w Spytkowicach ko艂o Rabki i w Poroninie. 19 marca 1954 roku zosta艂 administratorem parafii Matki Boskiej Ostrobramskiej w Chrzanowie (woj. ma艂opolskie) gdzie pos艂ugiwa艂 ju偶 do swojej 艣mierci. Ks. Micha艂 Potacza艂o zmar艂 nagle 4 stycznia 1975 roku w wieku 63 lat. W swoim testamencie napisa艂:聽鈥…Pragn臋 dla wszystkich Bo偶ego, a wi臋c najlepszego szcz臋艣cia i tego wszystkiego 偶ycz臋. Taki by艂 sens i cel mojego 偶ycia i聽dzia艂ania. Zawsze by艂em przekonany i to g艂osi艂em, 偶e ofiarna i bezwzgl臋dna mi艂o艣膰, dobro膰 Chrystusa, mo偶e budowa膰 niebo na ziemi i w wieczno艣ci. Pragn臋 t臋 prawd臋 ostatni raz przypomnie膰 wszystkim moim uczniom i parafianom, z聽kt贸rymi wsp贸艂pracowa艂em w dzie艂ach Bo偶ych”.

Ks. Potacza艂o do dzi艣 jest mile wspomniany przez mieszka艅c贸w Chrzanowa i parafian ko艣cio艂a Matki Ostrobramskiej, kt贸ry pom贸g艂 rozbudowa膰. Na jego cze艣膰 od 30 maja 2003 roku Szko艂a Podstawowa nr 5 w Chrzanowie nosi jego imi臋.

Cze艣膰 Jego Pami臋ci!

MW / MKDAK

Bibliografia: Archiwum Muzeum Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (w organizacji), Maria Rehorowska „Rozwad贸w i Charzewice w konspiracji antyniemieckiej i antysowieckiej”, Parafia M.B. Ostrobramskiej w Chrzanowie.

漏 COPYRIGHT 2016-2023. Wszelkie Prawa zastrze偶one. Kopiowanie tekst贸w, zdj臋膰 lub film贸w bez zgody zabronione!