12 lipca 1919 r. urodził się Zdzisław Szumbarski ps. „Kali” – żołnierz AK i NOW | Muzeum Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (w organizacji)

Zdzisław Szumbarski ps. „Kali”

12 lipca 1919 – 28 grudnia 1943

Żołnierz Związku Walki Zbrojnej (ZWZ Stalowa Wola)
Żołnierz dywersyjnego Korpusu Zachodniego (Armia Krajowa w Stalowej Woli)
Żołnierz oddziału NOW-AK „Ojca Jana” Franciszka Przysiężniaka (Okręg rzeszowski)

Zdzisław Szumbarski urodził się 12 lipca 1919 roku w Dąbrowie Górniczej na Śląsku. Był synem Wojciecha i Marianny. Miał młodszego brata Żytomierza (też żołnierz NOW-AK ps. „Ziuk”). W 1940 roku przybył z rodziną do Stalowej Woli (woj. lwowskie, obecnie woj. podkarpackie) gdzie wkrótce rozpoczął pracę w niemieckich zakładach zbrojeniowych „Hermann Göring Stahlwerke – Werk Stalowa Wola”, przemianowanych później jeszcze w „Stahlwerke Braunschweig G.m.b.H. – Werk Stalowa Wola” (przedwojennych Zakładach Południowych – Centralnego Okręgu Przemysłowego).

Konspiracja

W Stalowej Woli nawiązał kontakty z antyniemieckim podziemiem i został żołnierzem konspiracji. Początkowo był żołnierzem Związku Walki Zbrojnej (ZWZ), a później w Armii Krajowej w Stalowej Woli, w tym w dywersyjnym oddziale Korpusu Zachodniego. W grudniu 1943 roku podczas fali aresztowań żołnierzy Korpusu Zachodniego (AK) opuścił wraz z bratem Żytomierzem Stalową Wolę. Obaj udali się na tzw. Zasanie do bazującego tam partyzanckiego oddziału NOW-AK „Ojca Jana” Franciszka Przysiężniaka, który przyjmował spalonych lub zagrożonych aresztowaniem żołnierzy Obwodu Nisko-Stalowa Wola Armii Krajowej.

Zginął w obławie

Zdzisław Szumbarski zginąl wraz z bratem Żytomierzem oraz ośmioma innymi żołnierzami ze Stalowej Woli 28 grudnia 1943 roku w Grabie koło Jarocina (woj. podkarpackie) podczas niemieckiej obławy na wioskę Grabę, gdzie podczas świąt Bożego Narodzenia bazował oddział „Ojca Jana”.

Ekshumacja

31 października 1945 roku Zdzisław Szumarski został ekshumowany z grupą ośmiu partyzantów ze zbiorowej mogiły w Grabie i przeniesiony został z nimi do Mauzoleum Żołnierzy AK na Cmentarz Komunalny do Stalowej Woli gdzie spoczywają do dziś.

Mauzoleum tuż po otwarciu w 1947 r. (fot. Muzeum Kedywu)

Cześć Jego Pamięci!

MW / MKDAK

źródło: Archiwum Muzeum Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (w organizacji), Dionizy Garbacz „Stalowa Wola „1937–1945”. Praca zbiorowa „Oddali życie za Polskę – Żołnierze i dowódcy Armii Krajowej Obwodu Nisko–Stalowa Wola”, fot. Archiwum D. Garbacza.