Muzeum Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (w organizacji)

85 lat temu Niemcy wysłali pierwszy transport polskich więźniów do KL Auschwitz

14 czerwca obchodzić będziemy Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady. Ten dzień pamięci uchwalony został w 66. rocznicę wysłania przez Niemców pierwszego masowego transportu polskich więźniów do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz. Przyjazd pierwszego transportu polskich więźniów zapoczątkował działalność obozu masowej zagłady w Oświęcimiu (woj. małopolskie). Tym pierwszym transportem do Auschwitz trafił także nasz bohater i późniejszy dowódca Kedywu Armii Krajowej Obwodu Nisko-Stalowa Wola - oficer dywersji por. Stanisław Bełżyński ps. „Kret”.

12 czerwca 1886 r. urodził się Kazimierz Pretsch – żołnierz antyniemieckiej konspiracji

W czasie II RP był oficerem Wojska Polskiego i później pracownikiem Zakładów Południowych (COP) w Stalowej Woli. W czasie niemieckiej okupacji działał w konspiracji, za co został aresztowany przez Niemców. Zginął podczas transportu do niemieckiego obozu KL Auschwitz.

8 czerwca 1944 r. Niemcy zamordowali cichociemnego por. Stanisława Sołtysa ps. „Wójt” – żołnierza PSZ i dowódcę Kedywu

Był żołnierzem Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie i jednym z 316 elitarnych cichociemnych komandosów PSZ. Po aklimatyzacji w Polsce skierowany został do Kedywu Armii Krajowej Obwodu Nisko-Stalowa Wola. W marcu '44 r. przeniesiony został do Kedywu Inspektoratu Mielec gdzie został aresztowany przez Niemców i zamordowany.

4 czerwca 1913 r. urodził się Rudolf Bisztyga ps. „Burza” – żołnierz WP, ZWZ i AK

W okresie II RP był żołnierzem Wojska Polskiego. W czasie niemieckiej okupacji był żołnierzem ZWZ i AK w Stalowej Woli. W 1944 r. rozstrzelany został w grupie 33 osób skazanych przez Niemców na karę śmierci za przynależność do „nielegalnej organizacji”.

3 czerwca 1901 r. urodził się Dionizy Koman – inicjator SZP i pierwszy komendant ZWZ w Stalowej Woli

Był żołnierzem Wojska Polskiego II RP, walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. W czasie niemieckiej okupacji pracował w Zakładach Południowych (COP) w Stalowej Woli gdzie zainicjował utworzenie komórki konspiracyjnej Służby Zwycięstwu Polski (SZP). Po przekształceniu SZP w Związek Walki Zbrojnej (ZWZ) mianowany został pierwszym komendantem ZWZ. Zginął w 1941 r. w niemieckim obozie KL Auschwitz.

22 maja 1907 r. urodził się Mieczysław Winkler – kolporter konspiracyjnego pisma „Odwet”

Przed wojną przybył do Stalowej Woli i zatrudnił się Zakładach Południowych (COP). W czasie niemieckiej okupacji był kolporterem konspiracyjnego pisma „Odwet”, za co został aresztowany i zgładzony w niemieckim obozie KL Auschwitz.

Wielka wsypa! – Jak wpadł Kedyw w Rozwadowie

17 maja 1944 roku Niemcy aresztowali w Rozwadowie żołnierza AK Zbigniewa Gogojewicza ps. „Ostoja”. Kilka godzin później po brutalnym śledztwie Niemcy zdołali złamać Gogojewicza. Skatowany w siedzibie Gestapo w Stalowej Woli Gogojewicz zdradził Niemcom żołnierza Kedywu Czesława Kamińskiego ps. „Leszek”, „Głaz” co spowodowało, że jeszcze tej samej nocy przed świtem pod budynkiem przedwojennego kina w Rozwadowie gdzie Armia Krajowa miała tajną bazę Kedywu, zjawiło się dwóch gestapowców w poszukiwaniu „Leszka Kamińskiego”.