NOW

Bitwa na Porytowym Wzgórzu – największa bitwa partyzancka z Niemcami w okupowanej Polsce

Bitwa na Porytowym Wzgórzu – największa bitwa partyzancka z Niemcami w okupowanej Polsce

14 czerwca 1944 r. Niemcy rozpoczęli zamykać pierścień największej akcji przeciwpartyzanckiej w okupowanej Polsce. Pierwszy etap akcji o kryptonimie „Sturmwind I” obejmował tereny Lasów Janowskich na pograniczu południowej Lubelszczyzny i dzisiejszego woj. podkarpackiego. Tam na tzw. Porytowym Wzgórzu doszło do największego starcia Niemców z polskimi partyzantami i sowieckimi oddziałami rajdowymi, którzy w obliczu zagrożenia stanęli razem do walki z Niemcami. W walkach uczestniczyli m.in. żołnierze Kedywu Obwodu Nisko–Stalowa Wola, którzy znaleźli się na Porytowym Wzgórzu w szeregach oddziału dyspozycyjnego „Kmicica” Jana Orła-Wysockiego (oddział dyspozycyjnym Kedywu AK Obwodu Nisko Stalowa Wola).
W nocy z 30 na 31 marca 1944 r. żołnierze NOW i AK zaatakowali niemiecki pociąg zaopatrzeniowy w Grębowie

W nocy z 30 na 31 marca 1944 r. żołnierze NOW i AK zaatakowali niemiecki pociąg zaopatrzeniowy w Grębowie

Była to największa akcja antyniemieckiego podziemia na terenach dawnego powiatu tarnobrzeskiego. Akcję na niemiecki pociąg zaopatrzeniowy kierowała grupa dywersyjna Narodowej Organizacji Wojskowej (NOW) Henryka Paterka ps. „Lew” ze Zbydniowa. Akcję NOW wsparli żołnierze Kedywu Armii Krajowej Obwodu Nisko-Stalowa Wola oraz Obwodu Tarnobrzeg oraz liczni żołnierze lokalnych placówek AK.
19 marca 1921 r. urodziła się Zofia Mizgalska ps. „Słoneczko” – łączniczka i sanitariuszka ZWZ, NOW i AK

19 marca 1921 r. urodziła się Zofia Mizgalska ps. „Słoneczko” – łączniczka i sanitariuszka ZWZ, NOW i AK

W czasie okupacji była łączniczką i sanitariuszką w ZWZ i AK, początkowo w placówce Rejowiec na Lubelszczyźnie, następnie w „Kompani Warszawskiej” dowodzonej przez kpt. Tadeusza Sztumberka–Rychtera ps. „Żegota” i później w oddziale NOW-AK „Ojca Jana” Franciszka Przysiężniaka, z którym w czerwcu '44 r. walczyła w największej bitwie partyzantów z Niemcami na tzw. Porytowym Wzgórzu.
Muzeum Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (w organizacji)