Tablica na cmentarzu ofiar pacyfikacji w Kochanach (fot. Fundacja KEDYW)
W czasie niemieckiej okupacji, w lasach na p贸艂nocny wsch贸d od Stalowej Woli dzia艂a艂y liczne grupy i oddzia艂y partyzanckie, kt贸re usilnie starali zlikwidowa膰 Niemcy. W tym celu we wrze艣niu 1942 r. Niemcy dokonali pacyfikacji kilku wsi, by wyczy艣ci膰 teren z partyzantki, a wspomagaj膮c膮 ich ludno艣膰 ukara膰 za udzielanie pomocy. W dwudniowej akcji, Niemcy spalili 4 wsie. Pi膮ta unikn臋艂a ca艂kowitego zniszczenia dzi臋ki niemieckiej mieszka艅ce, kt贸ra stawi艂a si臋 za polsk膮 ludno艣ci膮. W pacyfikacjach zgin臋艂o 91 os贸b.
Ko艅cem wrze艣nia 1942 r. Niemieckie wojska zorganizowa艂y na wspomnianych terenach pierwsze akcje pacyfikacyjne, kt贸re obj臋艂y pi臋膰 wiosek: Kruszyn臋, Goliszowiec, Kochany, D臋bowiec oraz Gielni臋. W ka偶dej z wiosek Niemcy zgotowali mieszka艅com piek艂o, mordowali kobiety, dzieci, starc贸w i wszystkich kogo napotykali, zabudowania podpalali, a w czterech z pi臋ciu wsi, spalili prawie wszystkie zabudowania.
Zacz臋li od Kruszyny
Pacyfikacje Niemcy rozpocz臋li w przysi贸艂ku Kruszyna 29 wrze艣nia 1942 r. W tej malutkiej wsi zgin臋艂o 10 os贸b i spalono ca艂膮 wie艣. Nast臋pnego dnia, 30 wrze艣nia Niemcy wymordowali 41 os贸b we wsi Goliszowiec, tam te偶 spalili niemal偶e ca艂膮 wie艣. Tego samego dnia Niemcy poszli dalej do Kochan i D臋bowca, w kt贸rych zabili kolejne 37 os贸b i jak w poprzednich wsiach podpalili zabudowania niszcz膮c ca艂e wsie.
Mogi艂a pomordowanych mieszka艅c贸w Kruszyny.
Niemka uratowa艂a Gielni臋
We wrze艣niowych pacyfikacjach jako jedyna najmniej ucierpia艂a wie艣 Gielnia, zgin臋艂o w niej 3 osoby i sp艂on臋艂o tylko kilka zabudowa艅. Ocalenie wsi Gielnia mieszka艅cy zawdzi臋czaj膮 niemieckiej mieszka艅ce wsi Balbinie Kleman, kt贸ra po wkroczeniu do wsi Niemc贸w, przekonywa艂a wojska pacyfikacyjne pokazuj膮c zdj臋cia i listy syna z Wehrmachtu zapewniaj膮c, 偶e partyzant贸w w Gielni nikt nie wspiera艂. Ten akt uratowa艂 wie艣 przed kompletn膮 dewastacj膮, Niemcy uwierzyli kobiecie i kazali si臋 rozej艣膰.
W podzi臋kowaniu za postaw臋 Balbiny Kleman, 11 listopada 2004 r. mieszka艅cy Gielni ods艂onili tablic臋 upami臋tniaj膮c膮 mieszkank臋 i jej heroiczn膮 postaw臋, kt贸ra uratowa艂a wie艣 przed kompletnym wyniszczeniem.
Pomnik postawiony w podzi臋kowaniu dla Balbiny Kleman.
Obchody rocznicowe 29 wrze艣nia 2019 r. w Kochanach
MW聽/ Fundacja KEDYW / MKDAK
Bibliografia: Archiwum Muzeum kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (w organizacji).
漏 COPYRIGHT 2016-2019 Fundacja KEDYW. Wszelkie Prawa zastrze偶one. Kopiowanie tekst贸w, zdj臋膰 lub film贸w bez zgody Fundacji KEDYW zabronione!
Pierwsze w Polsce Muzeum Kedywu – elitarnego pionu dywersyjnego Armii Krajowej powstaje z inicjatywy Fundacji KEDYW. Nasza dzia艂alno艣膰 opiera si臋 na wolontariacie i darowiznach ludzi dobrej woli. Bez twojego wsparcia nie osi膮gniemy celu! WESPRZYJ NAS!
Wesprzyj i zosta艅 Patronem Muzeum Kedywu poprzez serwis Patronite:
Lub przelewem bankowym na konto:
Konto bankowe: SANBank Nadsa艅ski Bank Sp贸艂dzielczy
Nr konta: 05 9430 0006 0046 7597 2000 0001
KOD SWIFT: POLUPLPR
Lub bezpiecznie kart膮 p艂atnicz膮 przez system p艂atno艣ci PayPal