kpt. Ryszard Śliżyński ps. „Skowron”, „Bystry”
29 listopada 1910 – 13 października 1944
Podporucznik rezerwy Wojska Polskiego II RP
Żołnierz Związku Walki Zbrojnej (ZWZ w Stalowej Woli)
Zastępca komendanta Obwodu Nisko–Stalowa Wola Armii Krajowej
Komendant Obwodu Nisko–Stalowa Wola Armii Krajowej
Powstaniec Warszawski
Kapitan Ryszard Śliżyński urodził się w Brześciu nad Bugiem w woj. poleskim na Kresach Wschodnich. Był synem Ryszarda i Apolonii z d. Czarneckiej. Z wykształcenia był technikiem budowlano-drogowym. W II RP odbył służbę w wojsku polskim uzyskując stopień podporucznika rezerwy. W Armii Krajowej awansował do stopnia kapitana.
II RP
W okresie międzywojennym pracował w Ministerstwie Komunikacji, a następnie w kierownictwie budowy gmachu dyrekcji PKP oraz w kolonii mieszkalnej w Chełmie (woj. lubelskie). Od Czerwca 1933 roku do maja 1938 roku pracował przy przebudowie Warszawskiego Węzła Kolejowego. W maju 1938 roku podjął pracę konstruktora budowlanego w wydziale technicznym Zakładów Południowych – Centralnego Okręgu Przemysłowego w Katowicach (woj. śląskie). Latem 1938 roku przeniesiony został z Katowic do Stalowej Woli wraz z kadrą konstruktorów ZP, aby kontynuować pracę jako konstruktor budowlany w nowo budowanych Zakładach Południowych (COP) w Stalowej Woli (woj. lwowskie, obecnie woj. podkarpackie). W Stalowej Woli pracował również jako konstruktor przyzakładowej kolonii mieszkaniowej.
Okupacja niemiecka
W czasie niemieckiej okupacji jako były wojskowy podjął się działalności konspiracyjnej w Stalowej Woli. Był jednym z organizatorów Związku Walki Zbrojnej (ZWZ) w Stalowej Woli. Po powołaniu Armii Krajowej został mianowany zastępcą komendanta Obwodu Nisko–Stalowa Wola AK. Podczas służby w AK uczestniczył w rozmowach scaleniowych AK z Batalionami Chłopskimi (BCh) i Narodowej Organizacji Wojskowej (NOW). Po powołaniu Kierownictwa Dywersji tzw. Kedywu często uczestniczył w akcjach dywersyjnych kierowanych przez Kedyw obwodu.
Aresztowanie i odbicie
W grudniu 1943 roku aresztowany został przez niemieckie Gestapo na terenie niemieckiego szpitala w obecnej szkole PSP nr 1 przy ul. Dmowskiego w Stalowej Woli. Po szybkiej akcji Kedywu, jeszcze tego samego wieczoru został odbity z rąk Niemców w szpitalu. Choć akcja powiodła się Ryszard Śliżyński został ranny podczas strzelaniny jaka wywiodła się z Niemcami. Po udanej akcji odbicia Ryszarda Śliżyńskiego i będącej z nim w areszcie łączniczki AK Teresą Wysocką wszyscy wycofali się do bazy Kedywu w Rozwadowie (dzisiejsze powstające Muzeum Kedywu) gdzie rany Śliżyńskiego opatrzył dr Henryk Trojanowski ps. „Lena”. W bazie Kedywu Śliżyński spędził kilka tygodni lecząc rany, których doznał podczas akcji odbicia w szpitalu.
Przedwojenna szkoła powszechna przy dzisiejszej ul. Dmowskiego w Stalowej Woli, w której Niemcy urządzili szpital podczas okupacji (fot: Archiwum Dionizego Garbacza)
Ucieczka do Warszawy
Opakowanie meldunku „Skowrona-Bystrego” znalezione w 2015 r. w Kedywie w Rozwadowie (fot. MKDAK)
W marcu 1944 roku po aresztowaniu komendanta obwodu AK Kazimierza Pilata ps. „Zaremba” został mianowany komendantem Obwodu Nisko–Stalowa Wola krypt. „Niwa”. Po dekonspiracji podczas akcji odbicia ze szpitala zagrożony ciągłym poszukiwaniem go przez Gestapo postanowił opuścić Stalowa Wolę. W kwietniu 1944 roku przedostał się z rodziną do Warszawy. W Warszawie nawiązał kontakty z AK i wkrótce skierowany został do walki w Powstaniu Warszawskim.
Ryszard Śliżyński zginął kilka dni po zakończeniu Powstania Warszawskiego. Zmarł 13 października 1944 roku na skutek ran odniesionych podczas artyleryjskiego ostrzału. Był żonaty, miał syna Andrzeja. Spoczywa na warszawskim Cmentarzu Powązkowskim.
Cześć jego Pamięci!
MW / MKDAK
Bibliografia: Archiwum Muzeum Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (w organizacji), Dionizy Garbacz „Brunatne Lata”. Zdjęcie główne Archiwum Dionizego Garbacza.
© COPYRIGHT 2016-2024. Wszelkie Prawa zastrzeżone. Kopiowanie tekstów, zdjęć bez zgody zabronione!