Wydarzenia II wojny światowej na północnym Podkarpaciu | Muzeum Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (w organizacji)

20 października 1943 r. Niemcy rozstrzelali 25 Polaków w Charzewicach

20 października 1943 roku Niemcy wykonali drugą z rzędu egzekucję na terenach dzisiejszej Stalowej Woli (woj. podkarpackie), mordując 25 Polaków w Charzewicach. Egzekucja Polaków w Charzewicach była odwetem za zlikwidowanie przez Armię Krajową Niemca Martina Fuldnera - odpowiedzialnego za mord ziemiańskiej rodziny Horodyńskich i gości wesela z pobliskiego Zbydniowa. W tych dwóch egzekucjach Niemcy zamordowali łącznie 90 Polaków.

19 października 1943 r. Niemcy rozstrzelali 65 Polaków w Rozwadowie

Egzekucja Polaków w Rozwadowie była odwetem za zlikwidowanie przez Armię Krajową posterunku niemieckiej policji we Wrzawach koło Sandomierza. W akcji zlikwidowany został komendant placówki volksdeutsch Albert Alscher, za którego Niemcy postanowili ukarać polską ludność i zarządzili odwet na więźniach z aresztu w Rozwadowie.

13 października 1943 r. AK zlikwidowała Niemca Martina Fuldnera – okupacyjnego zarządcę majątku Lubomirskich w Charzewicach

Martin Fuldner zlikwidowany został w odwecie za zlecenie bestialskiego mordu na rodzinie Horodyńskich i gościach wesela 24 czerwca 1943 roku w dworze Horodyńskich w Zbydniowie. Wyrok Polskiego Państwa Podziemnego wykonany został na Fuldnerze i jego bliskich przez żołnierzy Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej przy wsparciu żołnierzy Zgrupowania „Ponurego” oraz lokalnych oddziałów NOW i AK. Niemcy nie darowali Polakom Fuldnera - kilka dni później pomścili akcję mordując w odwecie 25 Polaków.

29-30 września 1942 r. Niemcy spacyfikowali pięć wsi na północnym Podkarpaciu w odwecie za pomoc partyzantom

Podczas niemieckiej okupacji w dzisiejszym powiecie stalowowolskim na Podkarpaciu działały liczne grupy konspiracyjne oraz oddziały partyzanckie, które usilnie starali się zlikwidować Niemcy. W tym celu, we wrześniu 1942 roku Niemcy spacyfikowali pięć wsi w lasach północno-wschodniej części powiatu. Szeroko zakrojona pacyfikacja wiosek miała oczyścić teren z partyzantów i przede wszystkim ukarać ludność cywilną za udzielanie pomocy partyzantom. W niemieckiej akcji zamordowanych zostało 91 Polaków.

29 sierpnia 1942 r. Niemcy przywieźli pierwszy transport Żydów do obozu „Arbeitslager Rozwadow”

29 sierpnia 1942 roku do Rozwadowa przyjechał pierwszy transport Żydów przeznaczonych do pracy przymusowej w niemieckim zakładzie zbrojeniowym „Stahlwerke Braunschweig GmbH - Werk Stalowa Wola”. W zajętych „Zakładach Południowych” Centralnego Okręgu Przemysłowego w Stalowej Woli Niemcy rozwijali produkcję zbrojeniową, którą zasilić mieli żydowscy niewolnicy. Niemcy zakwaterowali przywiezionych Żydów w byłym obozie koszarowym Wehrmachtu na tzw. Górce w Rozwadowie, ale nie było to ostatecznie miejsce obozowania Żydów na terenie obecnego miasta Stalowej Woli.

23 sierpnia 1939 r. podpisany został tajny pakt początkujący IV rozbiór Polski

23 sierpnia obchodzony jest „Europejski Dzień Pamięci Ofiar Reżimów Totalitarnych”. Dzień pamięci obchodzony jest w rocznicę podpisania paktu, który wkrótce dał początek II wojnie światowej. Kilka dni po podpisaniu tajnego protokołu między Niemcami i Sowietami, Polska została zaatakowana z dwóch stron, a Polacy stali się pierwszymi ofiarami niespotykanego dotąd w historii świata ludobójstwa, wykonanego na polskiej ziemi przez Niemców i Rosjan.

Akcja odbicia cichociemnego oficera Kedywu Okręgu Lwów przez dr Eugeniusza Łazowskiego ps. „Leszcz” ze stalowowolskiej AK

W sierpniu 1944 roku znany dziś współtwórca sztucznej epidemii tyfusu plamistego w okolicy Stalowej Woli oraz żołnierz NOW i AK doktor Eugeniusz Łazowski ps. „Leszcz” otrzymał ostatni rozkaz od Komendy Obwodu Nisko-Stalowa Wola Armii Krajowej. Nie wiedział wtedy, że wkrótce odegra główną rolę w akcji Kedywu Obwodu Jarosław, w której odbijał będzie wraz ze swoją żoną cichociemnego oficera Kedywu Armii Krajowej Okręgu Lwów.