Korpus Zachodni – zapomniani Bohaterowie Stalowej Woli

12 grudnia 1943 roku w Stalowej Woli w lasku pod Elektrownią Niemcy rozstrzelali 10 konspirantów Korpusu Zachodniego należącego do struktur Armii Krajowej.

Korpus Zachodni (KZ) powstał jako struktura Związku Walki Zbrojnej (ZWZ), po scaleniu ZWZ z Armią Krajową podlegał dowództwie AK. W 1941 roku z inicjatywy Kazimierza Kazimierczaka oraz Alojzego Holeksy rozpoczął działanie stalowowolski Korpus Zachodni. Stalowowolski Korpus Zachodni był podporządkowany stalowowolskiemu Komendantowi Obwodu „Niwa” AK (Nisko-Stalowa Wola) i zrzeszał około 30 wysiedlonych żołnierzy przybyłych do Stalowej Woli z Poznania, Śląska i Zagłębia.

Wpadka KZ

7 grudnia 1943 r. oddział KZ wraz z oddziałem żołnierzy z rozwadowskiego Kedywu wspólnie wyruszyli w przyszowskie lasy w celu odkopania zakopanej we wrześniu 1939 roku broni. Po udanej akcji wydobycia broni z terenu niemieckiego poligonu żołnierze wyruszyli z powrotem do Stalowej Woli. Podczas powrotu padał śnieg, w chwili dotarcia do Stalowej Woli przestało padać, konspiranci pozostawili po sobie świeże ślady na śniegu. Następnego dnia z rana Niemcy natrafili na ślady i postanowili sprawdzić dokąd wiodą. Trop prowadził do baraku, w którym ukryto odkopaną na akcji broń, a było to miejsce zamieszkania członka KZ Antoniego Ochędzana.  W domu Ochędzana gestapo aresztowało domownika oraz jego gościa, również członka KZ Franciszka Katę. W krótce zaczęły się aresztowania w Zakładach Południowych w Stalowej Woli, gdzie pracowali konspiranci KZ. W sumie Niemcy zdołali aresztować około 40 osób, wśród aresztowanych znaleźli się prawie wszyscy uczestnicy wyprawy z KZ, żołnierzom Kedywu udało się uniknąć aresztowania.

Ostentacyjna egzekucja

12 grudnia 1943 roku zaledwie kilka dni po aresztowaniach w Zakładach Południowych, Niemcy postanowili wykonać wyrok na członkach KZ, których więziono w siedzibie gestapo. Wyrok wykonano podczas gdy odbywała się uroczystość poświęcenia pierwszego stalowowolskiego kościoła.

(fot. Dionizy Garbacz)
12 grudnia 1943 r. Uroczystosć poświęcenia kościoła św. Floriana w Stalowej Woli (fot. Dionizy Garbacz)

Podczas gdy zaczynały się uroczystości w kościele Św. Floriana z siedziby gestapo (przy dzisiejszej ul. Ks. Skoczyńskiego 26 na przeciw kościoła) załadowano do samochodu 10 skazanych członków Korpusu Zachodniego i wywieziono ich do lasku pod stalowowolską Elektrownię i tam ich rozstrzelano.

W egzekucji 12 grudnia 1943 r. zginęli następujący członkowie Korpusu Zachodniego:

  1. Alojzy Holeksa – Pierwszy Komendant Narodowej Organizacji Wojskowej (NOW), później Komendant KZ.
  2. Kazimierz Kazimierczak
  3. Franciszek Kata
  4. Antoni Ochędzan
  5. Piotr Muszyński
  6. Czesław Olszewski
  7. Ludwik Piecha
  8. Wiesław Zagoździński
  9. Aleksander Chawstikow
  10. Marian Januszek

Mordowanie polskich Bohaterów podziemia było dla Niemców powodem do szczególnej dumy dlatego, że uderzało to w serce Polskiej dumy narodowej. Niemcy zdawali sobie też sprawę, że Kościół Katolicki jest od wieków ostoją i sercem polskości i aby Polska przestała istnieć trzeba było jego również zlikwidować. Dla podkreślenia swej większości, Niemcy perfidnie wykorzystali uroczystość kościelną do zamordowania ludzi podziemia, pokazując ostentacyjnie swoją brutalną dominację nad bezsilnym narodem.

Cześć Ich Pamięci!


73. rocznica rozstrzelania członków Korpusu Zachodniego

Z okazji zbliżającej się 73 rocznicy rozstrzelania członków stalowowolskiego Korpusu Zachodniego pragniemy wraz ze Stowarzyszeniem Rekonstrukcji Historycznej „Partyzant” oraz Fundacją „Przywróćmy Pamięć” zaprosić wszystkich mieszkańców Stalowej Woli do uczczenia razem z nami naszych zapomnianych Bohaterów.

Tego dnia będziemy również wspominać Henryka Liniewieckiego ps. „Tom” członka KZ, który podczas aresztowania w Zakładach Południowych zażył cyjanek potasu i zmarł w rękach gestapo.

Legitamcja z Zakładów Południowych w Stalowej Woli. (fot. zbiory rodzinne Liniewieckich)
Legitamcja z Zakładów Południowych w Stalowej Woli. (fot. zbiory rodzinne Liniewieckich)
  • O godz. 15:00 w ciszy złożymy kwiaty pod pomnikiem na miejscu egzekucji w lasku pod Elektrownią.
  • O godz. 16:00 przejedziemy pod stalowowolskie Mauzoleum na Cmentarz Komunalny gdzie spoczywają ciała ekshumowanych z lasku osób i złożymy kwiaty na ich grobach.
  • O godz. 18:00 na cześć poległym Bohaterom zostanie odprawiona msza święta w kościele Św. Floriana w Stalowej Woli.

www.kedyw.pl
www.kedyw.pl

MW

Oprac. na podst. ksiązki „Brunatne Lata” Dionizego Garbacza, zbiorów rodziny Liniewieckich, Wikipedii.


 

Muzeum Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (w organizacji)