ppor. Ryszard Śliżyński ps. „Skowron”, „Bystry”
29 listopada 1910 – 13 października 1944
Podporucznik rezerwy Wojska Polskiego II RP
Żołnierz Związku Walki Zbrojnej (ZWZ) placówki w Stalowej Woli
Zastępca komendanta Obwodu Nisko–Stalowa Wola Armii Krajowej
Komendant Obwodu Nisko–Stalowa Wola Armii Krajowej
Powstaniec Warszawski
Podporucznik Ryszard Śliżyński urodził się w Brześciu nad Bugiem w woj. poleskim na Kresach Wschodnich. Był synem Ryszarda i Apolonii z d. Czarneckiej. Z wykształcenia był technikiem budowlano-drogowym. W II RP odbył służbę w wojsku polskim uzyskując stopień podporucznika rezerwy.
W okresie międzywojennym pracował w Ministerstwie Komunikacji, a następnie w kierownictwie budowy gmachu dyrekcji PKP i kolonii mieszkalnej w Chełmie (woj. lubelskie). Od Czerwca 1933 roku do maja 1938 roku pracował przy przebudowie Warszawskiego Węzła Kolejowego. W maju 1938 roku podjął pracę konstruktora budowlanego w wydziale technicznym Zakładów Południowych w Katowicach (woj. śląskie). Latem 1938 roku przeprowadził się do Stalowej Woli wraz z kadrą konstruktorów ZP z Katowic, aby kontynuować pracę jako konstruktor budowlany w nowo budowanych Zakładach Południowych – Centralnego Okręgu Przemysłowego (COP) w Stalowej Woli (woj. lwowskie, obecnie woj. podkarpackie. W Stalowej Woli pracował również jako konstruktor przyzakładowej kolonii mieszkalnej.
Praca konspiracyjna
W czasie niemieckiej okupacji jako były wojskowy podjął się działalności konspiracyjnej. Był jednym z organizatorów Związku Walki Zbrojnej (ZWZ) w Stalowej Woli, przekształconej później w Armię Krajową. Podczas służby w AK uczestniczył w rozmowach scaleniowych AK z Batalionami Chłopskimi (BCh) i Narodowej Organizacji Wojskowej (NOW). W komendzie obwodu Nisko-Stalowa Wola AK pełnił funkcję zastępcy komendanta obwodu. Jako zastępca komendanta obwodu AK Kazimierza Pilata ps. „Zaremba”, często uczestniczył w akcjach dywersyjnych kierowanych przez Kedyw obwodu. W grudniu 1943 roku został aresztowany przez niemieckie Gestapo na terenie niemieckiego szpitala w obecnej szkole PSP nr 1 przy ul. Dmowskiego w Stalowej Woli. Po szybkiej akcji Kedywu, jeszcze tego samego wieczoru został odbity z rąk Niemców w szpitalu. Choć akcja powiodła się Ryszard Śliżyński został ranny podczas strzelaniny żołnierzy Kedywu z Gestapo. Po tej akcji wszyscy wycofali się do bazy Kedywu w Rozwadowie (dzisiejsze powstające Muzeum Kedywu). W rozwadowskim Kedywie spędził kilka tygodni lecząc rany, których doznał podczas akcji odbicia w szpitalu.
Przedwojenna szkoła powszechna przy dzisiejszej ul. Dmowskiego w Stalowej Woli, w której Niemcy urządzili szpital podczas okupacji (fot: Archiwum Dionizego Garbacza)
Ucieczka do Warszawy
Opakowanie meldunku „Skowrona-Bystrego” znaleziony w rozwadowskim Kedywie w 2015 r. (fot. MKDAK)
W strukturach AK był początkowo zastępca wspomnianego komendanta obwodu Nisko-Stalowa Wola AK Kazimierza Pilata ps. „Zaremba”. W marcu 1944 roku po aresztowaniu komendanta Kazimierza Pilata przejął funkcję komendanta obwodu. Zagrożony ciągłym aresztowaniem po dekonspiracji podczas odbicia ze szpitala w kwietniu 1944 roku ewakuował się z rodziną do Warszawy. W Warszawie kontynuował konspiracyjną walkę z Niemcami i wkrótce walczył w Powstaniu Warszawskim.
Ryszard Śliżyński zginął 13 października 1944 roku na skutek ran odniesionych w wyniku artyleryjskiego ostrzału, kilka dni po Powstaniu. Był żonaty, miał syna Andrzeja. Spoczywa na warszawskim Cmentarzu Powązkowskim.
Cześć jego Pamięci!
MW / MKDAK
Bibliografia: Archiwum Muzeum Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (w organizacji), Dionizy Garbacz „Brunatne Lata”. Zdjęcie główne Archiwum Dionizego Garbacza.
© COPYRIGHT 2016-2023. Wszelkie Prawa zastrzeżone. Kopiowanie tekstów, zdjęć bez zgody zabronione!