Charzewice

„Unternehmen Wrzawy” – niemiecka operacja odwetowa na północnym Podkarpaciu

„Unternehmen Wrzawy” – niemiecka operacja odwetowa na północnym Podkarpaciu

W październiku 1943 roku, po serii udanych akcji polskiego podziemia na północnym Podkarpaciu, Niemcy postanowili pomścić ich sukces. Niemieckie dowództwo terenu rozwścieczone zlikwidowaniem Niemca Martina Fuldnera w Charzewicach i rozbiciem dwa dni później posterunku policji we Wrzawach, w której zlikwidowany został komendant volksdeutsch Alfred Alscher, zarządzili przeprowadzenie szeroko okrojonej morderczej operacji mającej na celu zlikwidowanie oporu i wymierzenie kary Polakom.
20 października 1943 r. Niemcy rozstrzelali 25 Polaków w Charzewicach

20 października 1943 r. Niemcy rozstrzelali 25 Polaków w Charzewicach

20 października 1943 roku Niemcy wykonali drugą z rzędu egzekucję na terenach dzisiejszej Stalowej Woli (woj. podkarpackie), mordując 25 Polaków w Charzewicach. Egzekucja Polaków w Charzewicach była odwetem za zlikwidowanie przez Armię Krajową Niemca Martina Fuldnera - odpowiedzialnego za mord ziemiańskiej rodziny Horodyńskich i gości wesela z pobliskiego Zbydniowa. W tych dwóch egzekucjach Niemcy zamordowali łącznie 90 Polaków.
13 października 1943 r. AK zlikwidowała Niemca Martina Fuldnera – okupacyjnego zarządcę majątku Lubomirskich w Charzewicach

13 października 1943 r. AK zlikwidowała Niemca Martina Fuldnera – okupacyjnego zarządcę majątku Lubomirskich w Charzewicach

Martin Fuldner zlikwidowany został w odwecie za zlecenie bestialskiego mordu na rodzinie Horodyńskich i gościach wesela 24 czerwca 1943 roku w dworze Horodyńskich w Zbydniowie. Wyrok Polskiego Państwa Podziemnego wykonany został na Fuldnerze i jego bliskich przez żołnierzy Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej przy wsparciu żołnierzy Zgrupowania „Ponurego” oraz lokalnych oddziałów NOW i AK. Niemcy nie darowali Polakom Fuldnera - kilka dni później pomścili akcję mordując w odwecie 25 Polaków.
28 września 1895 r. urodził się niezłomny mjr. Marcin Kosiński vel Kusiński – dowódca NOW, AK i NZW

28 września 1895 r. urodził się niezłomny mjr. Marcin Kosiński vel Kusiński – dowódca NOW, AK i NZW

Był żołnierzem POW, po odzyskaniu niepodległości został żołnierzem Wojska Polskiego II RP. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. W czasie niemieckiej okupacji był żołnierzem NOW, ZWZ i komendantem placówki AK w Rozwadowie (obecnie dzielnica Stalowej Woli). Po 1944 r. walczył w antykomunistycznej konspiracji i został komendantem powiatowym w NZW. Do końca życia był prześladowany przez komunistów. Zginął w 1953 r. w niewyjaśnionych okolicznościach.
16 września 1921 urodził się Ludwik Grąż – więzień pierwszego transportu do KL Auschwitz

16 września 1921 urodził się Ludwik Grąż – więzień pierwszego transportu do KL Auschwitz

W czasie niemieckiej okupacji został aresztowany i wywieziony pierwszym transportem do niemieckiego obozu KL Auschwitz. Stamtąd wywieziony został do III Rzeszy do obozu KL Neuengamme gdzie pracował do końca istnienia obozu. W ostatnich dniach wojny Niemcy załadowali więźniów obozu na statki zacumowane w Zatoce Lubeckiej, które omylnie zbombardowały brytyjskie samoloty RAF. Ludwik Grąż zginął 3 maja 1945 r. w bombardowaniu.
Muzeum Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (w organizacji)