5 kwietnia 1944 r. Niemcy rozstrzelali 24 偶o艂nierzy AK ze Stalowej Woli

W marcu 1944 roku Niemcy postanowili ostro rozprawi膰 si臋 ze stalowowolsk膮 konspiracj膮 na terenie Stalowej Woli i zdo艂ali aresztowa膰 wielu 偶o艂nierzy Armii Krajowej. Wed艂ug wspomnie艅 kapelana stalowowolskiej AK ks. J贸zefa Skoczy艅skiego ps. „Juliusz” w marcowych aresztowaniach wpad艂o聽40 os贸b, w zapiskach kroniki Klasztoru o. Kapucyn贸w kronikarz zapisa艂, 偶e podobno aresztowano 60 os贸b. Ilu by艂o naprawd臋 trudno powiedzie膰.

W艣r贸d aresztowanych w marcowych 艂apankach znalaz艂 si臋 r贸wnie偶 Komendant Obwodu „Niwa” (Nisko – Stalowa Wola) Kazimierz Pilat ps. „Zaremba”, kt贸ry po brutalnym 艣ledztwie wkr贸tce zosta艂 zabity w siedzibie stalowowolskiego Gestapo. Reszta wi臋zionych 偶o艂nierzy AK zosta艂a wywieziona poza Stalow膮 Wol臋 i 5 kwietnia 1944 roku聽wykonano na nich wyroki. Nieznane s膮 miejsca ich poch贸wku. Przypuszczalnie cz臋艣膰 z nich rozstrzelano ko艂o Tarnowa i cz臋艣膰 ko艂o 艁a艅cuta.


Aresztowanie Komendanta Kazimierza Pilata ps. „Zaremba”聽tutaj…


27 marca 1944 roku, na kilka dni przed egzekucj膮, na mie艣cie rozplakatowano niemieckie obwieszczenie, na kt贸rym znajdowa艂y si臋 33 osoby, w艣r贸d kt贸rych znalaz艂o si臋 24 偶o艂nierzy stalowowolskiej Armii Krajowej. Na niemieckim „afiszu 艣mierci” pisa艂o, 偶e wi臋藕niowie zostali skazani na „kar臋 艣mierci” na podstawie rozporz膮dzenia gubernatora Hansa Franka z pa藕dziernika 1943 roku „za zbrodnie wykroczenia przeciwko par. 1 i 2 rozporz膮dzenia o zwalczaniu napad贸w na dzie艂o niemieckiej odbudowy w Generalnym Gubernatorstwie” i „za przynale偶enie do nielegalnej organizacji”.

Plakat zawiera艂 nast臋puj膮cy opis skazanych na 艣mier膰 偶o艂nierzy AK ze Stalowej Woli:

  1. Augustyn Karbarz – spawacz z P艂awo (obecna聽dzielnica Stalowej Woli), za nielegalne posiadanie broni.
  2. Wac艂aw Gr臋dzi艅ski – ksi臋gowy ze Stalowej Woli, za nale偶enie do nielegalnej organizacji.
  3. Czes艂aw Juda – przykrywacz pi艂 ze Stalowej Woli,聽za nale偶enie do nielegalnej organizacji.
  4. Stanis艂aw Jarawka – przodownik ze Stalowej Woli,聽za nale偶enie do nielegalnej organizacji.
  5. Mieczys艂aw Serwatka – elektromonter ze Stalowej Woli,聽za nale偶enie do nielegalnej organizacji.
  6. 艁ucjan Barglik – fryzownik ze Stalowej Woli,聽za nale偶enie do nielegalnej organizacji.
  7. Wladys艂aw Gruca – szlifierz ze Stalowej Woli,聽za nale偶enie do nielegalnej organizacji.
  8. Jan Jankowski – kowal ze Stalowej Woli,聽za nale偶enie do nielegalnej organizacji.
  9. Piotr Wojtasik – elektromonter ze Stalowej Woli,聽za nale偶enie do nielegalnej organizacji.
  10. Julian Darmas – 艣lusarz ze Stalowej Woli,聽za nale偶enie do nielegalnej organizacji.
  11. Jan Sadurski – przodownik z Rozwadowa,聽za nale偶enie do nielegalnej organizacji.
  12. Zenon Ko艂odziejczyk – bez zawodu z Rozwadowa,聽za nale偶enie do nielegalnej organizacji.
  13. Zygmunt Str臋ciwilk – bez zawodu z Rozwadowa,聽za nale偶enie do nielegalnej organizacji.
  14. Rudolf Bisztyga – technik ze Stalowej Woli,聽za nale偶enie do nielegalnej organizacji.
  15. Bronislaw Danielewicz – 艣lusarz z P艂awo,聽za nale偶enie do nielegalnej organizacji.
  16. Mieczys艂aw Latosi艅ski – elektromonter ze Stalowej Woli,聽za nale偶enie do nielegalnej organizacji.
  17. Aleksander Smalec – 艣lusarz ze Stalowej Woli,聽za nale偶enie do nielegalnej organizacji.
  18. Czes艂aw 艁ukasik – kontroler ze Stalowej Woli,聽za nale偶enie do nielegalnej organizacji.
  19. Kazimierz Stendiuch – kierowca 偶urawia ze Stalowej Woli,聽za nale偶enie do nielegalnej organizacji.
  20. Stanis艂aw Bajak – robotnik z Malec (dzisiejsze Nisko),聽za nale偶enie do nielegalnej organizacji.
  21. Wiktor 艁ukasiewicz – blacharz ze Stalowej Woli,聽za nale偶enie do nielegalnej organizacji.
  22. Jan Ja艣kiewicz – 艣lusarz ze Stalowej Woli, za nale偶enie do nielegalnej organizacji.
  23. Tadeusz Przyby艂ek – robotnik ze Stalowej Woli,聽za nale偶enie do nielegalnej organizacji.
  24. Boles艂aw Kowalski – ksi臋gowy bez sta艂ego zamieszkania,聽za nale偶enie do nielegalnej organizacji.

W艣r贸d w.w. ofiar Niemc贸w znalaz艂 si臋 Zygmunt Str臋ciwilk – 偶o艂nierz rozwadowskiej AK, kt贸ry by艂 m艂odszym bratem Romana Str臋ciwilka powojennego w艂a艣ciciela historycznej „G贸rki” – okupacyjnej siedziby Kedywu Obwodu „Niwa” (Nisko – Stalowa Wola)聽–聽dzisiejszej siedziby Fundacji KEDYW i przysz艂ego Muzeum.

漏Fundacja KEDYW

Niemieckie obwieszczenie z 27 marca 1944 r. skazuj膮ce na 艣mier膰 stalowowolskich 偶o艂nierzy AK. (fot. Stanis艂aw D膮browa-Kostka).

Cze艣膰 ich Pami臋ci!

 

MW

zr贸d艂a: Dionizy Garbacz „Okupacja i konspiracja w Stalowej Woli 1939-1944”. Stanis艂aw D膮browa-Kostka „Niemieckie Afisze 艢mierci”.