por. W艂adys艂aw Kubikowski ps. „Kula”
ur. 14.05.1901 r. – zm. 19.05.1971 r.
Kwatermistrz Komendy Obwodu Nisko – Stalowa Wola Armii Krajowej
W艂adys艂aw Kubikowski urodzi艂 si臋 14 maja 1901 roku. W 1938 roku przeprowadzi艂 si臋 z rodzin膮聽do Stalowej Woli ze Skar偶yska-Kamiennej i zacz膮艂 budow臋 kina na dzisiejszej ul. Narutowicza (sklep Stokrotka). Z powodu wybuchu wojny, kino nie zosta艂o uko艅czone. Gdy Niemcy zaj臋li Stalow膮 Wol臋 pozwolono jemu doko艅czy膰 budow臋, gdy Kubikowski doko艅czy艂 budow臋 kina Niemcy zarekwirowali je i do kierowania go sci膮gn臋li z Rozwadowa Karola聽Hirscha聽– przedwojennego operatora „Kina Polonia” (dziejszej siedziby naszego powstaj膮cego Muzeum). W przej臋tym przez Niemc贸w kinie zezwolili Kubikowskiemu jedynie na prowadzenie restauracji do kt贸rej wej艣cie mie艣ci艂o si臋 do ul. Narutowicza. W niemieckim kinie pracowa艂 te偶 jego znajomy z konspiracji – 偶o艂nierz rozwadowskiego Kedywu Zygmunt Kajzer聽ps. „Ma艂y”.
呕yciorys Zygmunta Kajzera ps. „Maly” tutaj…
Po wej艣ciu wojsk sowieckich Kubikowski na kr贸tko odzyska艂 swoje kino i rozpocz膮艂 jego dzia艂alno艣膰 po nazw膮 kinoteatr „Stal”. Niestety w艂asno艣膰 odzyskanego maj膮tku nie trwa艂a d艂ugo, bo ju偶 pod koniec 1944 roku, kolejny raz zarekwirowano maj膮tek kina i pozbawiono Kubikowskiego w艂asno艣ci. Tym razem kino zabra艂y nowe komunistyczne w艂adze i przekaza艂y do dyspozycji Zak艂adom Po艂udniowym (COP), Kubikowski pozosta艂 jedynie jego kierownikiem i lokatorem, bo tam r贸wnie偶 mieszka艂 z rodzin膮. Zak艂ady Po艂udniowe po przej臋ciu kina urz膮dz膮dza艂y w nim wyst臋py, seanse filmowe, przedstawienia teatralne oraz partyjne zebrania komunist贸w.
Dzia艂alno艣膰 konspiracyjna
W艂adys艂aw Kubikowski za okupacji podj膮艂 si臋 pracy w konspiracji antyniemieckiej i po powstaniu Armii Krajowej zosta艂聽偶o艂nierzem stalowowolskiej AK, gdzie pe艂ni艂 funkcj臋 kwatermistrza w komendzie obwodu Nisko – Stalowa Wola. W聽p贸藕niejszym聽czasie by艂 r贸wnie偶 odpowiedzialny聽za zaopatrywanie partyzanckiego oddzia艂u Jana Or艂a „Kmicica” w 偶ywno艣膰 i odzie偶, dla kt贸rych organizowa艂 prze偶uty przez rzek臋 San.
Po wsypie i likwidacji rozwadowskiego Kedywu na tzw. „G贸rce”, w obawie przed aresztowaniem, przeni贸s艂 si臋 z rodzin膮 do Rudnika nad Sanem gdzie zamieszkali u Pa艅stwa 艁ysak贸w. Dom 艁ysak贸w by艂 wa偶nym punktem rudnickej AK, tam r贸wnie偶 trzymano bro艅, tam kontynuowa艂 dzia艂alno艣膰 w AK, a偶 do powrotu po wojnie do Stalowej Woli.
Inicjator budowy Mauzoleum
Z jego inicjatywy, w 1945 roku dla uczczenia pami臋ci poleg艂ych za wolno艣膰 Ojczyzny, zosta艂 powo艂any komitet budowy Mauzoleum na Cmentarzu Komunalnym w Stalowej Woli. Cz臋艣膰 pieni臋dzy na budow臋 Mauzoleum pochodzi艂a z ofiarowanego dochodu z prowadzonej przez Kubikowskiego kawiarni. Mauzoleum uko艅czono dopiero w 1947 roku, ale ju偶 w 1945 roku pochowano w nim pierwszych ekshumowanych z innych miejsc 偶o艂nierzy AK. Obecnie w stalowowolskim Mauzoleum spoczywa kilkudziesi臋ciu 偶o艂nierzy Armii Krajowej Stalowej Woli i okolic, w tym syn Kubikowskiego Jerzy ps. „Mars” – 偶o艂nierz stalowowolskiej AK i聽partyzanckiego oddzia艂u NOW-AK „Ojca Jana” Franciszka Przysi臋偶niaka.
W艂adys艂aw Kubikowski by艂 偶onaty, z 偶on膮 Jadwig膮 mieli wy偶ej wspomnianego syna Jerzego i dwie c贸rki. By艂 autorem nieopublikowanych wspomnie艅 pt. „AK w Stalowej Woli”. Zmar艂 19 maja 1971 roku, spoczywa w rodzinnym grobie na Cmentarzu Komunalnym w Stalowej Woli.
Cze艣膰 Jego Pami臋ci!
MW – Fundacja KEDYW
Bibliografia: Muzeum Kierownictwa ywersji Armii Krajowej (w organizacji), Dionizy Garbacz „Okupacja i Konspiracja 1939 – 1944” i „Brunatne Lata”.