5 wrze艣nia 1925 r. urodzi艂 si臋 Boles艂aw Ma艣lach ps. „Ry艣” – 偶o艂nierz AK i NZW

ppor. Boles艂aw Ma艣lach ps. „Ry艣”

ur. 09.09.1925 r. – zm. 28.12.2013 r.
呕o艂nierz AK Stalowa Wola
呕o艂nierz part. oddz. NZW „Tarzana” Tadeusza Gajdy

Podporucznik Boles艂aw Ma艣lach urodzi艂 si臋 5 wrze艣nia 1925 r. w Wygodzie w dawnym wojew贸dztwie stanis艂awowskim na Kresach Wschodnich. By艂 synem Stanis艂awa i Marii z Wolak贸w. W 1937 r. przeprowadzi艂 si臋 wraz z rodzin膮 do Pysznicy ko艂o Stalowej Woli sk膮d pochodzi艂 jego ojciec, a nast臋pnie w 1940 r. do Stalowej Woli.聽W Nisku uko艅czy艂 szko艂臋 powszechn膮, a nast臋pnie podj膮艂 nauk臋 w stalowowolskim gimnazjum, kt贸r膮 przerwa艂 wybuch wojny. W czasie niemieckiej okupacji przyj膮艂 si臋 jako ucze艅 do okupowanych Zak艂ad贸w Po艂udniowych (COP) przemianowanych przez Niemc贸w na „Hermann G枚ring Stahlwerke – Werk Stalowa Wola”, gdzie ucz臋szcza艂 r贸wnie偶 do niemieckiej przyzak艂adowej szko艂y zawodowej. Po uko艅czeniu zak艂adowej szko艂y tj. od marca 1943 r. pracowa艂 ju偶 jako pe艂noetatowy pracownik Zak艂ad贸w na stanowisku 艣lusarza.

Walka Konspiracyjna

W 1943 r. w wieku 18 lat wst膮pi艂 w szeregi Armii Krajowej i zosta艂 偶o艂nierzem stalowowolskiej plac贸wki AK o kryptonimie „154”. W stalowowolskiej AK walczy艂 do momentu wkroczenia Armii Czerwonej do Stalowej Woli.

We wrze艣niu 1944 r. zosta艂 wcielony przez komunist贸w do Ludowego Wojska Polskiego (LWP).聽gdzie przeszed艂 kurs oficerski. Po karnym przeniesieniu do kompani wartowniczej w Nowinach ko艂o Tomaszowa Lubelskiego, za „proakowskie pogl膮dy” zakazane przez nowe w艂adze ludowe, zdezerterowa艂 w kwietniu 1945 r. Po dezercji z LWP wst膮pi艂 w szeregi nowo powsta艂ego partyzanckiego oddzia艂u Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW)聽„Tarzana” Tadeusza Gajdy. W oddziale „Tarzana” walczy艂 do 11 lipca 1945 r. Tego dnia, batalion 3 dywizji LWP dowodzony przez sowieckiego genera艂a Stanis艂awa Zajkowskiego rozbi艂 oddzia艂 „Tarzana”. W potyczce z LWP aresztowano wi臋kszo艣膰 partyzant贸w w tym Boles艂awa Ma艣lacha.

Wyrok komunist贸w

Wyrokiem Wojskowego S膮du Okr臋gowego w Lublinie zosta艂 skazany na 8 lat wi臋zienia za dezercj臋 i przynale偶no艣膰 do AK. Po nied艂ugim czasie, na mocy amnestii zosta艂 zwolniony z aresztu. Po wyj艣ciu na wolno艣膰 podj膮艂 zn贸w prac臋 w dawnych Zak艂adach Po艂udniowych tym razem przemianowanych przez komunist贸w na Hut臋 Stalowa Wola. W tym samych czasie wznowi艂 nauk臋 w wieczorowym liceum.

W obawie przed powt贸rnym aresztowaniem wyjecha艂 do Wroc艂awia, gdzie pracowa艂 przez kilka miesi臋cy w Polskich Zak艂adach Lotniczych w Psim Polu. Wyczuwaj膮c kolejny raz zagro偶enie aresztowaniem przez Urz膮d Bezpiecze艅stwa (UB), zwolni艂 si臋 i zatrudni艂 w Z艂otoryjskich Kamienio艂omach Drogowych w Nowym Ko艣ciele. Tam pracowa艂 do 1952 r., odchodzi艂 b臋d膮c kierownikiem technicznym zak艂adu.

W 1952 r. powr贸ci艂 do Stalowej Woli, gdzie podj膮艂 kolejny raz prac臋 w Hucie Stalowa Wola. W tym czasie uko艅czy艂 zaocznie technikum mechaniczno-elektryczne. W HSW pracowa艂 jako technolog, a potem jako kierownik sekcji technologicznej w jednym z zak艂ad贸w mechanicznych. Na wcze艣niejsz膮 emerytur臋 przeszed艂 w pa藕dzierniku 1981 r.

Dzia艂alno艣膰 kombatancka

Od samego pocz膮tku powstania ko艂a 艢wiatowego Zwi膮zku 呕o艂nierzy Armii Krajowej w Stalowej Woli by艂 jego aktywnym dzia艂aczem. W 1994 r. zosta艂 prezesem ko艂a, funkcj臋 t臋 sprawowa艂 przez 19 lat do 2013 r.

Odznaczenia

By艂 odznaczony Krzy偶em Kawalerskim Odrodzenia Polski, Krzy偶em Wolno艣ci i Niepodleg艂o艣ci oraz Krzy偶em Wolno艣ci i Niepodleg艂o艣ci z Mieczem – ostatnie dwa zosta艂y nadane Dekretem Prezydenta RP Ryszarda Kaczorowskiego 1 wrze艣nia 1989 r. wraz z Honorowym Stopniem Oficerskim Podporucznika Polskich Si艂 Zbrojnych.

By艂 偶onaty. Zmar艂 28 grudnia 2013 r. w Stalowej Woli w wieku 88 lat. Uroczysto艣ci pogrzebowe odby艂y si臋 31 grudnia 2013 r. w ko艣ciele pw. Tr贸jcy Przenaj艣wi臋tszej w Stalowej Woli. Spoczywa na Cmentarzu Komunalnym w Stalowej Woli.

Cze艣膰 Jego Pami臋ci!

 

MW/Fundacja KEDYW

Bibliografia: Archiwum Muzeum Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (w organizacji), Skarbimir Socha „Czerwona 艢mier膰”, Tarnobrzeskie Zeszyty Historyczne nr 13, memento.com.pl