Kedyw Obwodu Nisko–Stalowa Wola AK krypt. „Górka” w Stalowej Woli-Rozwadowie

Rozkaz utworzenia struktur Kedywu w niżańsko-stalowolwolskim obwodzie Armii Krajowej wydał w maju 1943 roku komendant obwodu Kazimierz Pilat ps. „Zaremba” po otrzymaniu rozkazu i wytycznych z Komendy Głównej w Warszawie. Tuż po tym strych kamienicy przedwojennego Kina Polonia przy dawnej ul. Strzeleckiej 24 (obecnie ul. Stanisława Bełżyńskiego 18) gdzie zamieszkiwał żołnierz AK Leszek Kamiński ps. „Głaz” przeznaczony został na tajną bazę Kedywu i nadano mu kryptonim „Górka”. Pierwszym szefem Kedywu został oficer dywersji pchor. rez. Stanisław Bełżyński ps. „Kret”.

Życioryś Stanisława Bełżyńskiego ps. „Kret” tutaj…

Końcem 1943 roku Stanisława Bełżyńskiego na krótki okres czas zastąpił zrzucony z Anglii „Cichociemny” por. Stanisław Sołtys ps. „Sowa”, „Wójt”. Stanisław Sołtys oprócz dywersji w rozwadowskim Kedywie nadzorował wytwórnię granatów w Wadowicach Górnych i przygotowywał akcje ochrony zrzutów z alianckich samolotów. Dlatego też został później skierowany na stałe do Inspektoratu w Mielcu, a na jego miejsce powrócił Stanisław Bełżyński.

Życiorys „cichociemnego” Stanisława Sołtys tutaj…

Po przeniesieniu Stanisława Sołtysa do Mielca Stanisław Bełżyński pełnił funkcję szefa Kedywu do dnia wykrycia Kedywu przez niemieckie Gestapo. 18 maja 1944 roku, w dzień odkrycia przez Niemców Kedywu Stanisław Bełżyński zastrzelony został podczas osłaniania swoich żołnierzy i próby wydostania się z okrążonej bazy Kedywu.

O likwidacji Kedywu przez Gestapo tutaj….

Po likwidacji Kedywu w Rozwadowie, przez krótki czas reorganizacji, dowództwo nad Kedywem wykonywał do momentu przeniesienia do nowej bazy Stanisław Krzemiński ps. „Stan”. Następnie już po przeniesieniu do Rudnika nad Sanem bazy Kedywu nowym szefem został Tadeusz Socha ps. „Karol”. Tadeusz Socha był ostatnim dowódca tej elitarnej komórki Armii Krajowej na terenie Obwodu Nisko–Stalowa Wola Armii Krajowej krypt. „Niwa”.

Życiorys Tadeusza Sochy ps. „Karol” tutaj…

Przez jego krótki okres działania Kedyw z siedzibą w Rozwadowie przeprowadził wiele akcji sabotażowo-dywersyjnych na terenie Rozwadowa, Stalowej Woli i okolic, co znacznie osłabiło działania niemieckiego okupanta na tych terenach. Niestety wielu młodych i dzielnych żołnierzy tej komórki przypłaciło życiem swoją bohaterską walkę z niemieckim okupantem, który niestrudzenie dążył do wyniszczenia struktur AK w tym terenie. Wielu z nich marzyło o wolnej Polsce i jej nie doczekało. To właśnie im dedykujemy powstające Muzeum i naszą pracę, aby pamięć o nich przetrwała na wieki.