15 sierpnia 1944 r. odbył się pogrzeb szefa Kedywu AK Obwodu Nisko-Stalowa Wola ppor. Stanisława Bełżyńskiego ps. „Kret”

Szef Kedywu AK Obwodu Nisko-Stalowa Wola ppor. Stanisław Bełżyński ps. „Kret” poległ 18 maja 1944 r. podczas niemieckiej obławy na tajną bazę Kedywu w Rozwadowie. Początkowo został pochowany w miejscu gdzie zginął. Gdy Sowieci wyparli Niemców z regionu został ekshumowany i pochowany w uroczystym pogrzebie. Nie było to jednak ostateczne miejsce jego spoczynku.

Szef Kedywu ppor. Stanisław Bełżyński ps. „Kret” poległ 18 maja 1944 roku podczas niemieckiej obławy na tajną bazę Kedywu w Rozwadowie (obecnie dzielnica Stalowej Woli). Ponieważ zginął ściskając w dłoni odbezpieczony granat, Niemcy nie pozwoli Go ruszyć. Tam gdzie padł tuż za stacją kolejową leżał kilka dni. Dopiero po kilku dniach Polacy postanowili Stanisława odwrócić długim prętem w obawie, że granat wybuchnie, ten jednak nie wybuch więc Stanisław zakopany został w tym samym miejscu w prowizorycznym grobie. Więcej o obławie na Kedyw TUTAJ.

Ekshumacja i pogrzeb w Rozwadowie

W sierpniu 1944 roku gdy sowiecka Armia Czerwona wyparła Niemców ze Stalowej Woli i Rozwadowa, kolega z Kedywu Armii Krajowej Jan Kajzer ps. „Wieża” ekshumował Stanisława i zorganizował jego pogrzeb na Cmentarzu Parafialnym w Rozwadowie w grobie z jego poległym w lipcu 1944 roku bratem Zygmuntem Kajzerem ps. „Maly”.

Pogrzeb bohatera

Pogrzeb ppor. Stanisława Bełżyńskiego ps. „Kret” odbył się 15 sierpnia 1944 roku i był wielką manifestacją. Na pogrzeb tego wielkiego Polaka i żołnierza Wojska Polskiego przybyły tłumy mieszkańców, którzy chcieli oddać hołd temu wielkiemu bohaterowi.

Procesja pogrzebowa ppor. Stanisława Bełżyńskiego ps. „Kret” 15 sierpnia 1944 r. (fot. Muzeum Kedywu)

Złożenie do grobu ppor. Stanisława Bełżyńskiego ps. „Kret” 15 sierpnia 1944 r. w Rozwadowie. (fot. Muzeum Kedywu)

Przeniesienie do Mauzoleum

W 1945 roku gdy otwarte zostały piwnice nowo budowanego Mauzoleum żołnierzy Armii Krajowej na Cmentarzu Komunalnym w Stalowej Woli ppor. Stanisław Bełżyński ps. „Kret” został drugi raz ekshumowany i przeniesiony w uroczystej procesji do Mauzoleum. Tam spoczął z wieloma kolegami i żołnierzami Armii Krajowej Obwodu Nisko-Stalowa Wola i tam spoczywa do dziś. O procesji i pogrzebie na Mauzoleum przeczytasz TUTAJ.

Uroczysty pochówek w piwnicach Mauzoleum 1 listopada 1945 r. (fot. MKDAK)

Mauzoleum tuż po otwarciu w 1947 r. (fot. Muzeum Kedywu)

Eksponaty bohatera w przyszłym Muzeum Kedywu

Klepsydra i oryginalna płyta z grobu w Rozwadowie ppor. Stanisława Bełżyńskiego ps. „Kret” znajdą się wśród innych pamiątek po ppor. Bełżyńskim w przyszłym Muzeum Kedywu (fot. MKDAK)

Biogram ppor. Stanisława Bełżyńskiego ps. „Kret” przeczytasz TUTAJ.

Cześć Jego Pamięci!

MW / MKDAK

źródło: Archiwum Muzeum Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (w organizacji), relacje i zdjęcia ze zbiorów rodzinnych i Muzeum Kedywu.