AK | Strona 2 | Muzeum Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (w organizacji)

Bitwa na Porytowym Wzgórzu – największa bitwa partyzancka z Niemcami w okupowanej Polsce

14 czerwca 1944 r. Niemcy rozpoczęli zamykać pierścień największej akcji przeciwpartyzanckiej w okupowanej Polsce. Pierwszy etap akcji o kryptonimie „Sturmwind I” obejmował tereny Lasów Janowskich na pograniczu południowej Lubelszczyzny i dzisiejszego woj. podkarpackiego. Tam na tzw. Porytowym Wzgórzu doszło do największego starcia Niemców z polskimi partyzantami i sowieckimi oddziałami rajdowymi, którzy w obliczu zagrożenia stanęli razem do walki z Niemcami. W walkach uczestniczyli m.in. żołnierze Kedywu Obwodu Nisko–Stalowa Wola, którzy znaleźli się na Porytowym Wzgórzu w szeregach oddziału dyspozycyjnego „Kmicica” Jana Orła-Wysockiego (oddział dyspozycyjnym Kedywu AK Obwodu Nisko Stalowa Wola).

14 maja 1901 r. urodził się por. Władysław Kubikowski ps. „Kula” – kwatermistrz Komendy AK Obwodu Nisko-Stalowa Wola

Przed wojną przeprowadził się do Stalowej Woli gdzie rozpoczął budowę pierwszego kina w nowo budowanym mieście. W czasie niemieckiej okupacji został pozbawiony swojego majątku i wkrótce rozpoczął działalność konspiracyjną. Był żołnierzem Armii Krajowej. Po wojnę zainicjował w Stalowej Woli budowę Mauzoleum dla żołnierzy podziemia poległych w czasie wojny.

7 maja 1913 r. urodził się Józef Fedorowski ps. „Dzięcioł” – żołnierz WP, ZWZ i AK

Był żołnierzem Wojska Polskiego II RP. W czasie niemieckiej okupacji żołnierzem Związku Walki Zbrojnej (ZWZ) i następnie dowódcą plutonu Armii Krajowej w Jastkowicach. Zginął w 1944 r. od ran doznanych w walce z komunistyczną partyzantką.

3 maja 1944 r. zginął Tadeusz Szumielewicz ps. „Ted” – żołnierz Kedywu AK Obwodu Nisko–Stalowa Wola

W czasie niemieckiej okupacji był żołnierzem Kedywu Armii Krajowej Obwodu Nisko-Stalowa Wola i specjalnym łącznikiem z oddziałem dyspozycyjnym AK Jana Orła-Wysockiego „Kmicica”. Zamordowany został w 1944 r. przez żołnierzy komunistycznej partyzantki.

23 kwietnia 1944 r. w Tarnogórze rozbił się brytyjski samolot zrzutowy Halifax JP224 „Rita”

W 1943 roku alianci zapoczątkowali serię zrzutów zaopatrzeniowych dla Armii Krajowej na terenie Lubelszczyzny. Do wykonania skomplikowanych zrzutów został wykorzystany m.in. tzw. „Szwadron nr 148 do zadań specjalnych” angielskiej Royal Air Force (RAF). W tych tajnych misjach specjalnych na terenie Polski, z różnych przyczyn rozbiło się kilka angielskich maszyn RAF-u. Tylko z Halifaxa o symbolach JP224 nazywanym „Rita”, przeżyła cała siedmioosobowa załoga.

19 kwietnia 1919 r. urodził się Stanisław Szumielewicz ps. „Kryspin” – żołnierz Kedywu Obwodu Nisko–Stalowa Wola AK

W czasie niemieckiej okupacji był żołnierzem Kedywu Armii Krajowej Obwodu Nisko-Stalowa Wola i jednym z pięciu żołnierzy znajdujących się w tajnej bazie Kedywu podczas niemieckiej obławy na Kedyw 18 maja 1944 r. w Rozwadowie. Tego dnia w niemieckiej akcji zginął „Kryspin” wraz z dowódcą Kedywu Stanisławem Bełżyńskim ps. „Kret”.

16 kwietnia 1922 r. urodził się Roman Stręciwilk – żołnierz AK i powojenny właściciel obecnej siedziby Muzeum Kedywu

W czasie niemieckiej okupacji został żołnierzem Armii Krajowej w Rozwadowie. Po wojnie wraz żoną zostali właścicielami kamienicy, w której działało pierwsze w regionie kino i w której w 1943 r. komenda Armii Krajowej Obwodu Nisko-Stalowa Wola ulokowała tajną bazę Kierownictwa Dywersji tzw. Kedywu.