Krystyna Bełżyńska ps. „Krystyna”

ur. 1 września 1916 r. – zm. 22 – 24 września 1944 r.

Łączniczka AK Stalowa Wola – Rozwadów
Łącznika Komendy Głównej – IV Oddz. Kwatermistrzowskiego
Łączniczka/Sanitariuszka Kedywu KG AK zgrupowania „Leśnik” podczas Powstania Warszawskiego

Między 22-24 września 1944 r. zginęła w Powstaniu Warszawskim Krystyna Bełżyńska ps. „Krystyna”. Była łączniczką stalowowolskiej Armii Krajowej. Po śmierci męża, dowódcy Kedywu AK Obwodu Nisko – Stalowa Wola, uciekła do Warszawy. Tam została skierowana do Komendy Głównej AK. Walczyła w Powstaniu Warszawskim. W PW przeszła szlak bojowy od Woli do Starego Miasta. Zginęła forsując Wisłę na starym mieście.

Krystyna Bełżyńska urodziła się 1 września 1916 r. w Poznaniu. Była córką Zofii i Seweryna Krzyżaniaków. W Poznaniu uzyskała maturę i podjęła studia polonistyczne na Uniwersytecie Poznańskim. W trakcie studiów wyszła za mąż za Stanisława Bełżyńskiego późniejszego dowódcy Kedywu AK Obwodu Nisko – Stalowa Wola. Nie ukończyła studiów z powodu wybuchu wojny. W grudniu 1939 roku została wysiedlona z Poznania wraz z mężem Stanisławem i córkami, roczną Magdalena i zaledwie kilkudniową Edytą. Po wysiedleniu przez Niemców na wschód, zamieszkali w Nisku koło Stalowej Woli w domu Jana Gazdy zarządcy majątku Gerharda Francke.

18 maja 1940 roku mąż Stanisław został aresztowany i wywieziony pierwszym transportem do niemieckiego obozu KL Auschwitz, z którego został w 1941 r. zwolniony dzięki staraniom jego matki. Po powrocie Stanisława z obozu przeprowadzili się z Niska do Stalowej Woli, gdzie obydwoje przystąpili do działalności konspiracyjnej. Po powołaniu Armii Krajowej oboje przyłączyli do stalowowolskich struktur AK. W 1942 r. Stanisław objął stanowisko oficera dywersji w obwodzie Nisko – Stalowa Wola i został dowódcą Kedywu Obwodu.

18 maja 1944 roku Niemcy natrafili na trop wiodący do bazy Kedywu w Rozwadowie (dzisiejsze powstające Muzeum Kedywu), którego wówczas kierował mąż Krystyny. Żołnierze Kedywu w czasie obławy podjęli walkę z Niemcami, w której zginęło dwóch żołnierzy, jednym nich był mąż Krystyny Stanisław Bełżyński ps. „Kret”.

Biogram Stanisława Bełżyńskiego ps. „Kret”  >>TUTAJ

Po rozbiciu Kedywu zagrożona dekonspiracją i aresztowaniem uciekła z córkami do Warszawy do swojej matki. W Warszawie natychmiast nawiązała kontakt z Komendą Główną AK i przystąpiła od razu do pracy konspiracyjnej. Wkrótce dołączyła jako łączniczka do zgrupowania „Leśnik” AK, z którym walczyła w Powstaniu Warszawskim.

Po prawie dwumiesięcznej walce w Powstaniu, Krystyna Bełżyńska zginęła podczas forsowania Wisły na starym mieście około 22 – 24 września 1944 roku. Jej ciało nigdy nie zostało odnalezione. Osieroconym córeczką udało się przeżyć wojnę u Babci – mamy Krystyny. Do dziś mieszkają w Warszawie, gdzie założyły rodziny.

Krystyna Bełżyńska została pośmiertnie odznaczona Krzyżem Walecznych. Wraz z mężem Stanisławem zostali symbolicznie upamiętnieni na rodzinnym grobowcu na warszawskim Cmentarzu Powązkowskim.

Cześć Ich Pamięci!

Wpadka rozwadowskiego Kedywu AK >>TUTAJ

MW / Fundacja KEDYW / MKDAK
Bibliografia: Archiwum Muzeum Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (w organizacji), Edyta Bełżyńska-Solińska, Powstańcze biogramy Muzeum Powstania Warszawskiego.

Pierwsze w Polsce Muzeum Kedywu – elitarnego pionu dywersyjnego Armii Krajowej powstaje w czynie społecznym z inicjatywy Fundacji KEDYW. Nasza działalność opiera się na wolontariacie i darowiznach ludzi dobrej woli. Bez twojego wsparcia nie osiągniemy celu! WESPRZYJ NAS! 

Konto bankowe: SANBank Nadsański Bank Spółdzielczy
Nr konta: 05 9430 0006 0046 7597 2000 0001
KOD SWIFT: POLUPLPR
Lub bezpiecznie kartą płatniczą przez system płatności PayPal