ppor. Kazimierz Gajda ps. „Orlę”
1 luty 1927 – 14 kwietnia 2004
Żołnierz oddziału NOW-AK „Ojca Jana” Franciszka Przysiężniaka
Żołnierz Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) „Majki” Stanisława Pelczara
Żołnierz Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) „Tarzana” Tadeusza Gajdy
Podporucznik Kazimierz Gajda urodził się 1 lutego 1927 roku w domu partyzanckiej rodziny Gajdów na ul. Lipowej w Charzewicach (obecnie dzielnica Stalowej Woli, woj. podkarpackie). Przed wybuchem II wojny światowej, będąc młodym chłopcem został pomocnikiem w Zakładach Południowych (COP) w Stalowej Woli (przemianowanych później przez Niemców na zakłady zbrojeniowe „Stahlwerke Braunschweig G.m.b.H. – Werk Stalowa Wola”).
Partyzanci „Ojca Jana”. Od lewej: Stanisław Bogacz ps. „Bocian”, (NN) ps. „Rzeżucha”, Kazimierz Gajda ps. „Orlę”, (NN) ps. „Filozof”, (NN) ps. „Albin”, klęczy Antoni Nowosad ps. „Murzyn” (fot. Dionizy Garbacz)
Konspiracja antyniemiecka
W 1944 roku zagrożony aresztowaniem porzucił pracę w „Stahlwerke Stalowa Wola” i skierowany został partyzanckiego oddziału NOW-AK „Ojca Jana” Franciszka Przysiężniaka, do którego należeli także członkowie jego rodziny – Tadeusz Gajda ps. „Tarzan” oraz Piotr Gajda ps. „Pancerny”. Kazimierz Gajda był najmłodszym partyzantem w oddziale „Ojca Jana”, w dniu przyjęcia do oddziału miał 17 lat. Mimo krótkiej działalności w oddziale „Ojca Jana”, zdołał uczestniczyć w kilku akcjach bojowych oddziału. W czerwcu 1944 roku walczył z oddziałem „Ojca Jana” w największej bitwie partyzanckiej z Niemcami w Lasach Janowskich na tzw. Porytowym Wzgórzu.
Konspiracja antysowiecka
Po wkroczeniu Sowietów do Polski i po przemianowaniu NOW na NZW przeszedł do antykomunistycznego oddziału Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) Stanisława Pelczara ps. „Majka”, po którym przeszedł do oddziału NZW swojego brata stryjecznego Tadeusza Gajdy „Tarzana”.
W maju 1945 roku walczył w tzw. „Bitwie Pod Kuryłówką” – zwycięskiej bitwie antykomunistycznego podziemia z sowiecką NKWD w Kuryłówce koło Leżajska (woj. podkarpackie). Następnie w czerwcu 1945 roku uczestniczył w bitwie oddziału „Tarzana” z NKWD pod Nowym Nartem. W czasie walk oddziału „Tarzana” był raniony w potyczce z ukraińską UPA pod Leżajskiem. W kolejnej bitwie w styczniu 1946 roku w Majdanie Zbydniowskim znów został ranny, tym razem ciężko. Poszukiwany przez Urząd Bezpieczeństwa (UB), ukrywał się w Tarnowie i na Śląsku. Po dekonspiracji został aresztowany przez komunistów i wcielony do przymusowego Wojskowego Batalionu Pracy gdzie pracował dwa lata.
Zasłużony Bohater
Kazimierz Gajda za walkę o niepodległość Ojczyzny w wolnej Polsce został awansowany przez MON do stopnia podporucznika oraz uhonorowany wieloma odznaczeniami wojskowymi. Zmarł 13 kwietnia 2004 roku w wieku 77 lat, spoczywa na rodzinnym Cmentarzu Parafialnym w Stalowej Woli – Rozwadowie gdzie spoczywają partyzanci z jego rodziny.
Grób Kazimierza Gajdy w Stalowej Woli – Rozwadowie (fot. Fundacja KEDYW)
Cześć Jego Pamięci!
Rodzina partyzantów
Jak było wspomniane wyżej, Kazimierz Gajda pochodził z znanej partyzanckiej rodziny Gajdów, w której walczyły nawet kobiety. Jego wuj Józef Gajda ps. „Zawisza”, stryj Piotr Gajda ps. „Pancerny” i brat stryjeczny Tadeusz Gajda ps. „Tarzan” podczas niemieckiej okupacji byli żołnierzami Narodowej Organizacji Wojskowej (NOW), a następnie po przemianowaniu NOW i wejściu Sowietów do Polski Kazimierz, Józef i Tadeusz zostali żołnierzami oddziału partyzanckiego Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) „Tarzana” Tadeusza Gajdy. Jego wuj Józef ps. „Zawisza” (Ojciec Tarzana) i brat stryjeczny Tadeusz ps. „Tarzan” zginęli w więzieniach komunistów. Kazimierz Gajda ps. „Orlę” jako jedyny z partyzanckiej rodziny Gajdów dożył wolnej Polski.
Cześć ich Pamięci!
MW / MKDAK
Bibliografia: Archiwum Muzeum Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (w organizacji), Maria Rehorowska „Rozwadów nad Sanem i Charzewice w konspiracji antyniemieckiej i antysowieckiej”, Wspomnienia Wiesławy Kafary.
© COPYRIGHT 2016-2024. Wszelkie Prawa zastrzeżone. Kopiowanie tekstów, zdjęć lub filmów bez zgody zabronione!