Józef Fedorowski ps. „Dzięcioł”

ur. 7 maja 1913 r. – zm. 28 kwietnia 1944 r.

Kapral rezerwy Wojska Polskiego II RP
Żołnierz Związku Walki Zbrojnej (ZWZ)
Dowódca plutonu krypt. „Az-4” Armii Krajowej placówka Jastkowice (woj. podkarpackie)

Józef Fedorowski urodził się 7 maja 1913 r. Był synem Ireneusza i Barbary z d. Skrzypek. Szkołę powszechną ukończył w Jastkowicach (woj. podkarpackie) koło Stalowej Woli. W czasie międzywojennym służył w Wojsku Polskim w stopniu kaprala. Przed II wojną mieszkał w Jastkowicach i pracował w straży przemysłowej w Zakładach Południowych – Centralnego Okręgu Przemysłowego (COP) w Stalowej Woli. Po wybuchu II wojny nie powrócił do pracy do zajętych przez Niemców ZP. Postanowił wówczas pracować jako krawiec w rodzinnym domu w Jastkowicach.

Konspiracja

Od samego początku niemieckiej okupacji Józef Fedorowski mocno zaangażował się w pracę konspiracyjną, początkowo w Związku Walki Zbrojnej (ZWZ), a następnie po powołaniu Armii Krajowej został dowódcą plutonu AK w Jastkowicach. Pluton o kryptonimie „Az-4”, któremu dowodził wówczas podlegał placówce AK krypt. „Wilcze Łyko” w Rozwadowie (obecnie dzielnicy Stalowej Woli) w obwodzie Nisko-Stalowa Wola Armii Krajowej.

Pluton Józefa Fedorowskiego zajmował się likwidacją bandytyzmu i rozbojów, zapobiegał złodziejstwu i bimbrownictwie wśród Polaków na tzw. Zasaniu, czyli za prawym brzegiem rzeki San (od Stalowej Woli). Ponadto Fedorowski na własną rękę zaangażował się w zwalczaniu zasańskich komunistów i komunistycznej partyzantki.

Józef Fedorowski uczestniczył w wielu akcjach jako żołnierz AK, brał udział m.in. w nieudanej akcji odbicia komendanta obwodu Nisko-Stalowa Wola Kazimierza Pilata ps. „Zaremba” z aresztu Gestapo w Stalowej Woli.

W kwietniu 1944 r. w nocnym napadzie komunistów z PPR i Armii Ludowej (AL) na jego dom, udało mu się wydostać z okrążenia lecz niestety został ciężko ranny i zmarł po tygodniu w szpitalu w Nisku (woj. podkarpackie). Po jego śmierci dowódca placówki „Wilcze Łyko” Józef Wachsmann-Kruczkiewicz ps. „Wolski” wspominał Go chwaląc, że był „jednym z najofiarniejszych i najdzielniejszych członków Armii Krajowej obwodu”.

Józef Fedorowski spoczywa na cmentarzu rzymsko-katolickim w rodzinnych Jastkowicach.

Cześć Jego Pamięci

MW / MKDAK

Bibliografia: Muzeum Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (w organizacji), Praca Zbiorowa „Oddali życie za Polskę”, Dionizy Garbacz „Brunatne Lata”, fot. Dionizy Garbacz.

© COPYRIGHT 2016-2023. Wszelkie Prawa zastrzeżone. Kopiowanie tekstów, zdjęć lub filmów bez zgody zabronione!