18 czerwca 1927 r. urodził się Bogusław Gruszka ps. „Wojnicz” – żołnierz oddziału NOW-AK „Ojca Jana”

pchor. Bogusław Gruszka ps. „Wojnicz”

18 czerwca 1927 – 28 grudnia 1943

Żołnierz oddziału partyzanckiego NOW-AK „Ojca Jana” Franciszka Przysiężniaka


Podchorąży Bogusław Gruszka urodził się 18 czerwca 1927 r. w Ostrowcu Świętokrzyskim (woj. świętokrzyskie). Przed wojną przeprowadził się z rodziną do woj. lwowskiego (obecnie woj. podkarpackie) i zamieszkali w Sarzynie koło Leżajska gdzie jego ojciec otrzymał zatrudnienie. W 1941 roku podczas niemieckiej okupacji przeprowadzili się kolejny raz do odległej o ok. 35 kilometrów Stalowej Woli. Tam 14-letni Bogusław rozpoczął szkolenie w przyzakładowej szkole zawodowej przy Zakładach Południowych (Centralnego Okręgu Przemysłowego) przemianowanych przez Niemców ZP na zakłady zbrojeniowe „Stahlwerke Braunschweig GmbH – Werk Stalowa Wola” i wkrótce rozpoczął pracę jako ślusarz w Zakładach.

Konspiracja antyniemiecka

W grudniu 1943 roku zagrożony aresztowaniem przez Niemców opuścił Stalową Wolę i udał się na tzw. Zasanie gdzie dołączył do bazującego tam oddziału partyzanckiego NOW-AK „Ojca Jana” Franciszka Przysiężniaka, który przyjmował spalonych ze Stalowej Woli. Mimo młodego wieku (16 lat) został przyjęty do oddziału i rozpoczął szkolenie konspiracyjne.

Obława na oddział

Członkostwo w partyzanckim oddziale niestety dla Bogusława Gruszki nie trwała długo. W grudniu 1943 roku oddział „Ojca Jana” przebywał we wsi Graba (woj. podkarpackie) w pobliżu Lasów Janowskich gdzie zakwaterowany został na okres świąt Bożego Narodzenia. Podczas świątecznego pobytu w Grabie miał się też odbyć skromny ślub dowódcy Franciszka Przysiężniaka z łączniczką oddziału Janiną Oleszkiewicz ps. „Jaga”. Niestety świąteczny postój w Grabie okazał się dla oddziału tragiczny i do ślubu dowódcy nie doszło. 28 grudnia Niemcy zaskoczyli w Grabie świętujących żołnierzy oddziału i rozegrała się krwawa bitwa, w której zginęło dziewięciu partyzantów. Jedną z ofiar był Bogusław Gruszka, który w tym czasie był najmłodszym partyzantem oddziału Ojca Jana i jego żołnierzem zaledwie tydzień czasu.

Spoczywa w Stalowej Woli

Początkowo ciało Bogusława Gruszki partyzanci pogrzebali wraz z resztą zabitych w zbiorowej mogile w Grabie. 31 października 1945 roku, po wojnie z Niemcami zwłoki jego zostały ekshumowane i pochowane uroczyście 1 listopada 1945 roku w podziemiach Mauzoleum Żołnierzy Armii Krajowej na Cmentarzu Komunalnym w Stalowej Woli.

Cześć Jego Pamięci!

MW / MKDAK

Bibliografia: Archiwum Muzeum Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (w organizacji). Dionizy Garbacz „Brunatne Lata”, Stanisław Puchalski „Partyzanci Ojca Jana”.

© 2016-2025 MKDAK. Wszelkie Prawa zastrzeżone. Kopiowanie tekstów, zdjęć lub filmów bez zgody zabronione!

Muzeum Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (w organizacji)