75. rocznica powołania Kedywu Obwodu Nisko – Stalowa Wola Armii Krajowej

Początkiem maja 1943 r. rozkaz utworzenia pionu Kierownictwa Dywersji – tzw. „Kedyw” w Obwodzie Nisko-Stalowa Wola Armii Krajowej wydał komendant obwodu kpt. Kazimierz Pilat ps. „Zaremba”. W tym samym czasie postanowiono ulokować tajną bazę Kedywu na strychu przedwojennego kina w Rozwadowie, dzisiejszej dzielnicy Stalowej Woli.


W niżańsko-stalowolwolskim obwodzie Armii Krajowej o kryptonimach „Naleśnik”, „Niwa”, „Fc” rozkaz utworzenia Kedywu wydał Komendant Obwodu Kazimierz Pilat ps. „Zaremba” w maju 1943 r., w tym mniej więcej czasie strych kamienicy przedwojennego „Kina Polonia” przy dawnej ul. Strzeleckiej 24 (dziś ul. Stanisława Bełżyńskiego 18) stał się tajną bazą Kedywu AK o kryptonimie „Górka”. Pierwszym Oficerem Dywersji w Kedywie został pchor. rez. Stanisław Bełżyński ps. „Kret”.


Życioryś Stanisława Bełżyńskiego ps. „Kret” tutaj…


Końcem 1943 roku doszło do zmiany na stanowisku dowódcy Kedywu gdy został zrzucony z Anglii „Cichociemny” por. Stanisław Sołtys ps. „Sowa”, „Wójt”, który po przeszkoleniu w Anglii w sabotażu i dywersji miał kierować Kedywem obwodu. Jednak zaledwie kilka tygodni po przejęciu dowództwa nad Kedywem Stanisław Sołtys został przeniesiony do Kedywu Mieleckiego.


Życiorys „Cichocienego” Stanisława Sołtys tutaj…


Po przeniesieniu Stanisława Sołtysa do Mielca ponownie powołano Stanisława Bełżyńskiego na Oficera Dywersji i szefa rozwadowskiego Kedywu. Stanisław Bełżyński pełnił tą funkcję do dnia napadu i likwidacji Kedywu przez niemieckie Gestapo. Tego dnia 18 maja 1944 roku Stanisław Bełżyński został zastrzelony przez niemieckie wojsko podczas próby ucieczki z okrążonej przez Niemców siedziby Kedywu.


O likwidacji Kedywu przez Gestapo tutaj….


Po likwidacji Kedywu w Rozwadowie i śmierci dowódcy, przez krótki czas reorganizacji, dowództwo nad Kedywem wykonywał Stanisław Krzemiński ps. „Stan”. Krzemiński dowodził Kedywem aż do przeniesienia go do nowej bazy w Rudniku Nad Sanem. W Rudniku nad Sanem dowódcą Kedywu został mianowany Tadeusz Socha ps. „Karol”. Tadeusz Socha był ostatnim dowódca tego elitarnego oddziału Armii Krajowej na terenie Obwodu Nisko-Stalowa Wola AK.


Życiorys Tadeusza Sochy ps. „Karol” tutaj…


Przez jego krótki okres działania, rozwadowski Kedyw przeprowadził wiele akcji sabotażowo-dywersyjnych na terenie Rozwadowa, Stalowej Woli i okolic, co spowodowało osłabienie i spowolnienie działań niemieckiego okupanta na tych terenach. Niestety, wielu młodych i dzielnych żołnierzy tego oddziału przypłaciło życiem za bohaterską walkę, którą podjęli przeciw niemieckiemu okupantowi, który nieustannie dążył do wyniszczania struktur AK.


Tutaj powstaje pierwsze w Polsce Muzeum Kedywu!  więcej TUTAJ >>>


74. ROCZNICA LIKWIDACJI KEDYWU AK OBWODU NISKO – STALOWA WOLA

Miesiąc maj to również miesiąc, w którym pamiętamy tragiczne wydarzenia likwidacji Kedywu przez Gestapo w Rozwadowie i wspominamy poległych bohaterów. W tym roku, po raz trzeci obchodzić będziemy rocznicę likwidacji Kedywu AK w Rozwadowie przez niemieckie Gestapo, w której polegli żołnierze Kedywu – dowódca oficer dywersji Stanisław Bełżyński ps. „Kret” oraz Stanisław Szumielewicz ps. „Kryspin”. Zachęcamy wszystkich mieszkańców Stalowej Woli i okolic do uczestnictwa i pamięci o naszych lokalnych bohaterach!

 

 

MW/Fundacja KEDYW


Pierwsze w Polsce Muzeum Kedywu – elitarnego pionu dywersyjnego Armii Krajowej powstaje w czynie społecznym z inicjatywy Fundacji KEDYW. Nasza działalność opiera się na wolontariacie i darowiznach ludzi dobrej woli. Bez twojego wsparcia nie osiągniemy celu! WESPRZYJ NAS! 

Konto bankowe: SANBank Nadsański Bank Spółdzielczy
Nr konta: 05 9430 0006 0046 7597 2000 0001
KOD SWIFT: POLUPLPR
Lub bezpiecznie kartą płatniczą przez system płatności PayPal

Muzeum Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (w organizacji)